Της Ανδρούλας Γκιούρωφ

Tην ώρα που η στρατιωτική κλιμάκωση σε Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή εντείνεται στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης ΗΠΑ – ΝΑΤΟ – ΕΕ με Ρωσία, και Συρία για  τον έλεγχο της επαρχίας Ιντλίμπ, ένας αόρατος πόλεμος μαίνεται στην Κυπριακή ΑΟΖ  με τους άμεσα εμπλεκόμενους να βρίσκονται σε θέση «μάχης», αναμένοντας τις κινήσεις της επιθετικής αλλά πληγωμένης και καταρρακωμένης οικονομικά Τουρκίας.

Στον απόηχο των απειλών του Τούρκου ΥΠΕΞ Μ.Τσαβούσογλου στις αρχές του Σεπτέμβρη σχετικά με το θέμα των υδρογονανθράκων στα κυπριακά θαλάσσια τεμάχια, όλοι βρίσκονται σε μια κατάσταση αναμονής και εγρήγορσης και είναι άγνωστο πώς θα αντιδράσουν ΗΠΑ και Γαλλία σε περίπτωση που η Τουρκία επιχειρήσει όπως έκανε και με την Ιταλική ΕΝΙ να παρεμποδίσει τις έρευνες της EXXON MOBIL  και TOTAL στα θαλάσσια τεμάχια της Κυπριακής ΑΟΖ. Η EXXON MOBILαναμένεται να αρχίσει γεωτρήσεις περι τις αρχές Οκτωβρίου στο τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ

Ο Τσαβούσογλου είχε προειδοποιήσει ευθέως την ελληνοκυπριακή πλευρά ότι «εάν πιστεύουν ακόμα ότι δεν έχουν κάτι να χάσουν, κάνουν λάθος».Εκανε μάλιστα και «συστάσεις» στις εταιρείες που συμμετέχουν στις έρευνες για υδρογονάνθρακες, απειλώντας ότι «κανένα ξένο κράτος, εταιρεία ή όχημα δεν μπορεί να πραγματοποιήσει μη εγκεκριμένη ερευνητική ή επιστημονική δράση στην τουρκική υφαλοκρηπίδα και τις θαλάσσιες περιοχές που βρίσκονται πάνω της», ενώ ανακοίνωσε τουρκικές έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Νέα αναβολή στον «Πορθητή»

Ενώ η πρώτη γεώτρηση της Τουρκίας με το υπό τουρκική σημαία γεωτρύπανο Fatih (Πορθητής)επρόκειτο να ξεκινήσει έρευνες μέσα στον Σεπτέμβρη τώρα ανακοινώθηκε νέα αναβολή γιατο τέλος Οκτωβρίου – αρχές Νοεμβρίου. Αιτία, σύμφωνα με τις πληροφορίες, είναι η καθυστέρηση σε τεχνικές μετατροπές στο γεωτρύπανο, ώστε να είναι κατάλληλο για γεωτρήσεις με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που παρουσιάζονται στην περιοχή, όπως οι πολύ ψηλές πιέσεις σε στρώματα της γεώτρησης, που απαιτούν πρόσθετα συστήματα στα γεωτρύπανα. Ανάλογες προσθήκες έγιναν και στα γεωτρύπανα που χρησιμοποίησαν οι TOTAL και Eni στις γεωτρήσεις τους σε στόχους στην κυπριακή ΑΟΖ.

Σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους η κίνηση αυτή δεν αποκλείεται να συνδέεται και με τις αναμενόμενες εξελίξεις στο Κυπριακό και με τις επαφές της απεσταλμένης του ΓΓ. του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λούτ με τους ΥΠΕΞ των τριών εγγυητριών δυναμεων, Ελλάδας, Τουρκίας και Βρετανίας. Ανεξάρτητα όμως από τους λόγους της νέας αναβολής, είναι φανερό ότι η τουρκική γεώτρηση συμπίπτει χρονικά με την έναρξη των γεωτρήσεων των ExxonMobil – Qatar Petroleum στο τεμάχιο 10 της κυπριακής ΑΟΖ, γεγονός που ανεβάζει το θερμόμετρο και την ένταση στις ήδη τεταμένες σχέσεις Ουάσιγκτον-Αγκυρας.

Τα τύμπανα πολέμου στην γειτονιά μας

Σε μια άλλη εξέλιξη καθόλου άσχετη με τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα  στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, η κατάσταση είναι άκρως τεταμένη και επικίνδυνη.

Στα θερμά νερά της Μεσογείου συγκεντρώνονται πολεμικά σκάφη και αεροσκαφη ΗΠΑ, Γαλλίας, Βρετανίας, αντιμέτωπα  με της Ρωσσία η οποία πραγματοποιεί μέχρι τις 8 Σεπτεμβρίου στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή.

Η Τουρκία έχει αποστείλει στην περιοχή περί τα 10 πολεμικά σκάφη, καθώς και αρκετά αεροσκάφη.

Εξάλλου, το ερευνητικό – σεισμογραφικό σκάφος «Μπαρμπαρός» αναμένεται να καταπλεύσει προκλητικά στα ανοιχτά του ακρωτηρίου του Αποστόλου Αντρέα, ενώ οι τουρκικές δυνάμεις θα πάρουν την σκυτάλη από τους Ρώσους, διεξάγοντας αεροπορικές ασκήσεις έρευνας και διάσωσης, αμέσως μετά τη λήξη των ρωσικών ασκήσεων, σε περιοχές βόρεια και βορειοδυτικά των ακτών της Κύπρου.

Από την πλευρά της η Ρωσία με το καταδρομικό κλάσης Slava “Marshal Ustinov” (055) με τους 64 S-300F έλαβε θέσεις μάχης Νότια της Βρετανικής βάσης του Ακρωτηρίου μπλοκάροντας όπως αναφέρουν ασφαλείς πληροφορίες τον εναέριο χώρο στην περιοχή.

Οι Βρετανοί μιλούν για άτυπο “No fly zone” γύρω από την βάση τους και τονίζουν πως σε αυτό συμμετέχουν ακόμη 2 ρωσικές φρεγάτες.

2 RAF Tornado GR.4s και 2 Typhoon FGR.4s μαζί με ένα Voyager KC.3 αναγκάστηκαν να κάνουν κύκλους προκειμένου να αποφύγουν την ρωσική Ζώνη και να προσγειωθούν στην βάση τους

Ισραηλινές πηγές αναφέρουν πως η ρωσική αεροπορική δραστηριότητα έχει προκαλέσει αλλαγές σε όλες τις εμπορικές πτήσεις προς το Ισραήλ. Πρόκειται για “μαζικές ασκήσεις για πρώτη φορά στην Α.Μεσόγειο” όπως ανέφεραν.

Προς το παρόν, η Ρωσική Αεροπορία σφυροκοπά με Su-24M2s και Su-34 τις βάσεις των ισλαμιστών στην Ιντλίμπ της Συρίας ενώ η Ρωσία μετέφερε επιπλέον Su-30SM από την Κριμαία στην αεροπορική βάση Hmeimim στην Λαττάκεια.

Για πρώτη φορά η Ρωσία, μέσω των διαδικασιών που αναγνωρίζουν πλήρως τα δικαιώματα και τις περιοχές ευθύνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, δέσμευσε για ασκήσεις του Πολεμικού της Ναυτικού και μεγάλη θαλάσσια περιοχή μεταξύ των βόρειων ακτών της Κύπρου και των ακτών της Τουρκίας.

Πρόκειται για περιοχή που φτάνει πολύ κοντά στο ακρωτήρι του Κορμακίτη στην κατεχόμενη Κύπρο και καλύπτει μια έκταση 4.400 τετρ. χιλιομέτρων εκτεινόμενη δυτικά μέχρι το ύψος του ακρωτηρίου του Ακάμα και βόρεια μέχρι τα ανοικτά του τουρκικού θέρετρου Αναμούρ.

Δεσμεύτηκε, πάντα με την ίδια Navtex για ασκήσεις και η περιοχή που τα τελευταία χρόνια συχνά-πυκνά δεσμεύει η Ρωσία για ασκήσεις μεταξύ Κύπρου και Συρίας ανοικτά του Κάβο Γκρέκο και απέναντι από την Ταρτούς της Συρίας, που επίσης περιλαμβάνεται στην περιοχή ευθύνης της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Επίσης, για πρώτη φορά, μέσω της ίδιας Navtex, δεσμεύτηκε για ασκήσεις του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού, περιοχή κοντά στις νότιες ακτές της Κύπρου, έκτασης 4.300 τετρ. χιλιομέτρων περίπου παράλληλα με τις ακτές από τη Λάρνακα μέχρι και τη Λεμεσό.

Πρόσθετα, δεσμεύτηκε δεύτερη περιοχή νοτιοδυτικά της Κύπρου, η οποία καλύπτεται και με Notam της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Άλλες τέσσερις περιοχές –που εμπίπτουν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει στην περιοχή ευθύνης της Κύπρου, περιλαμβάνονται στην ίδια Navtex.

Όλες οι δεσμεύσεις έγιναν με Navtex που κοινοποιεί η Κυπριακή Δημοκρατία και το διεθνές σύστημα Navarea III και περιλαμβάνουν περιοχές ανατολικά, δυτικά, βόρεια, νότια και νοτιοδυτικά της Κύπρου.

Η Κυπριακή Δημοκρατία ένεκα της μαζικής παρουσίας τόσων πολλών αεροσκαφών στην περιοχή, έχει απαγορεύσει πτήσεις σε χαμηλά υψόμετρα σε πολλές περιοχές, ενώ με σειρά Notam έχει κλείσει και σημαντικό αριθμό νοητών σημείων διέλευσης υπερπτήσεων για λόγους ασφάλειας για τις επόμενες μέρες.

Στον αντίποδα, στην περιοχή του Αιγαίου και συγκεκριμένα κοντά στην Σύρο, εντοπίζονται αρκετά πλοία του αμερικανικού ναυτικού, μονάδες οι οποίες κατευθύνονται προς την περιοχή της Α. Μεσογείου, ενώ έντονη είναι και η παρουσία μονάδων επιφανείας του γαλλικού και βρετανικού ναυτικού στην ευρύτερη περιοχή.

Οι Αμερικανοί στέλνουν στην περιοχή και το υποβρύχιο USS Newport News (SSN-750) κλάσης Los Angeles.

Ταυτόχρονα το αντιτορπιλικό κλάσης Arleigh Burke, USS Carney, έδεσε στη Σούδα με τις πληροφορίες να αναφέρουν πως πρόκειται να αφιχθεί και αμερικανικό αεροπλανοφόρο στην ευρύτερη περιοχή.

Η Τουρκία,«δέσμευσε» και αυτή με τη σειρά της παράτυπα δύο περιοχές βόρεια της Κύπρου εντός του Fir Λευκωσίας για ασκήσεις Έρευνας-Διάσωσης που ξεκινούν αμέσως μετά την λήξη της ρωσικής ναυτικής άσκησης στην ίδια περιοχή.

Στο μεταξύ, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει δεσμεύσει με τρεις άλλες Notam και τρεις συνεχόμενες περιοχές νότια της Κύπρου για αεροπορικές ασκήσεις. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, πρόκειται για αεροπορικές ασκήσεις του Ισραήλ.

Ο ακήρυκτος «πόλεμος»  για τον έλεγχο και εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων στην Κυπριακή ΑΟΖ είναι άγνωστο ακόμα ποιά έκβαση θα έχει.Ωστόσο είναι προβλέψιμα ποιά παζάρια θα γίνουν ενόψει και της νέας προσπάθειας για λύση του Κυπριακού και τι ρόλο θα διαδραματίσει ο ΝΑΤΟϊκός παράγοντας (κυρίως οι ΗΠΑ) προκειμένου να φέρει με τα νερά του την Τουρκία ή να την απομακρύνει, συνεχίζοντας να προκαλεί ασφυξία στην οικονομία της.