To σημείο κλειδί για την Τουρκία και οι συνομιλίες

 

Του Νίκου Κατσουρίδη

images-2 copyΤην ώρα που η κοινωνία ταλανίζεται από σοβαρότατα θέματα όπως Συνεργατισμός, Παιδεία, ΓΕΣΥ, και άλλα, την ώρα που ο κόσμος αναταράσσεται από τις ενέργειες του Προέδρου Τράμπ, την ώρα που στη γειτονιά μας πολλά συμβαίνουν, με πιο χαρακτηριστικά τη κρίση στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκία και τη τελική στροφή στο Συριακό, σιγά-σιγά επανέρχεται το κυπριακό.  Μαζί με τα προαναφερθέντα επανέρχεται και το θέμα της ΑΟΖ.  Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ετοιμάζεται για να μεταβεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, την ίδια ώρα που η Τουρκία ετοιμάζει την πρώτη γεώτρηση της στη δική μας ΑΟΖ.  Την ώρα που οι δυνάμεις του Ασσαντ ετοιμάζονται <αν δεν άρχισαν κι΄ όλας>  την επίθεση στην τελευταία υπο έλεγχο άλλων επαρχία της Συρίας, η κυρία Λούτ ετοιμάζει την έκθεση της προς τον Γ.Γ. του Ο.Η.Ε.  Την ίδια στιγμή τα επεισόδια στην κρίση ΗΠΑ – Τουρκία διαδέχονται το ένα το άλλο και η Ρωσία πραγματοποιεί τη μεγαλύτερη παρά ποτέ κάθοδο της στη Μεσόγειο με δεκάδες πλοία και αεροπλάνα.  Στα κατεχόμενα η κρίση βαθαίνει και απελπισμένοι οι εργαζόμενοι ζητούν καταφυγή στο ευρώ αυτό όμως μόνο με λύση μπορούν να το πετύχουν.  Αυτά και άλλα πολλά συμβαίνουν στην Κύπρο και τον περίγυρο μας αναμένοντας το επόμενο βήμα του ΟΗΕ στο κυπριακό.  Ας δούμε λοιπόν, ή καλύτερα ας προσπαθήσουμε να εντοπίσουμε το σημείο στροφής στο κυπριακό αυτή τη στιγμή.  Αυτό σημαίνει να εντοπίσουμε τι θα αναζητήσει η Τουρκία του Ερντογάν να κερδίσει μέσα από ενδεχόμενη πρόοδο στις συνομιλίες για το κυπριακό και μια κατ΄ ευχήν συμφωνία για λύση.   Φυσικά κάποιος μπορεί να υποδείξει διάφορα στοιχεία  καυτού ενδιαφέροντος για την Τουρκία.  Μέσα απ΄ όλα όμως θα πρέπει να αναδειχθεί το κύριο.  Το προεξέχον.  Κατά την γνώμη μου αυτό είναι η διασφάλιση δικού της μεριδίου στα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής μας με επίκεντρο την περιοχή της Κύπρου.

Μια τέτοια εξέλιξη αποδίδει για την Τουρκία πολλά σε πολλούς τομείς: 1) Ενισχύεται άμεσα και προοπτικά η κλυδωνιζόμενη οικονομία της.  2) Αναβαθμίζονται οι σχέσεις και προσβάσεις της σε εταιρείες κολοσσούς και κατ΄επέκταση με τα κράτη από τα οποία προέρχονται οι εταιρείες. 3) Της δίνεται η δυνατότητα πολιτικής και στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή για προάσπιση των συμφερόντων της.  Αλλωστε σ΄  αυτό στοχεύει κατά τη γνώμη μου η επιθυμία του τουρκικού ναυτικού να ανεγείρει  βάση στο λιμάνι της Αμμοχώστου.  Η  προσφερόμενη δυνατότητα εποπτείας στην ενεργειακή λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου και μάλιστα νόμιμα, όμως ο στόχος. 4) Η νόμιμη και αναγνωρισμένη, αν της δοθεί βέβαια, παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο για τα ενεργειακά θα «δικαιολογεί», στο δικό της μυαλό και μια «εποπτεία» πάνω στην Κύπρο, η οποία είναι το γήπεδο ελέγχου της περιοχής.  Αρα για να μπορεί να το κάνει θα χρειάζεται και μια φυσική παρουσία στην Κύπρο.  Αρα εγγυήσεις και στρατός στην Κύπρο, στην πιο ήπια της μορφή, αν υπάρχει κάτι τέτοιο, δηλαδή μια στρατιωτική βάση, ενδεχόμενα κατά τα πρότυπα των βρετανικών βάσεων.  5) Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για βελτίωση και αναβάθμιση του ρόλου της στο σύστημα γειτονίας της περιοχής.  Θα φέρει σε υποχρεωτική προσέγγιση μαζί τις χώρες που τώρα τη θεωρούν απειλή.  Υπάρχουν και άλλα ενδεχόμενα οφέλη από μια τέτοια εξέλιξη για την Τουρκία και συνακόλουθα πολιτικό όφελος για το καθεστώς Ερντογάν.   Φυσικά όλα αυτά και άλλα οφέλη αν της αναγνωριστεί  και  δοθεί τέτοιος ρόλος.  Αυτό με τη σειρά του περνά μέσα από τη ρύθμιση κατά τρόπο αποδεχτό από τη διεθνή κοινότητα και τους άμεσα εμπλεκόμενους των διαφορών και αντιπαραθέσεων της στην περιοχή.  Ανάμεσα σ΄ αυτές τις αντιπαραθέσεις η κατοχή της μισής σχεδόν Κύπρου και η παρεμπόδιση της λύσης.  Συνεπώς στο σημείο αυτό μπορούμε να δράσουμε.  Να αξιοποιήσουμε αυτήν την επιθυμία και κύρια αναγκαιότητα της Τουρκίας ώστε να εξασφαλίσουμε από τη μια τα ζωτικά συμφέροντα της Κύπρου στην κυπριακή ΑΟΖ και από την άλλη να πετύχουμε μια βιώσιμη, λειτουργική και ασφαλή λύση στο Κυπριακό.  Αυτό δεν λέω ότι είναι εύκολο να επιτευχθεί.  Παρουσιάζεται όμως μια ευκαιρία.  Ευκαιρία η οποία δημιουργείται από την επιθυμία-κλειδί, από  τον στόχο  – κλειδί της Τουρκίας και την κρίση που την κτύπησε αλλά και την κρίση στην περιοχή μας.  Με ποιους τρόπους και ποια εργαλεία θα πετύχουμε αυτήν τη στόχευση ως κύπριοι, αυτό είναι το καθήκον της πολιτικής ηγεσίας να το επεξεργαστεί.  Ο χρόνος τρέχει, τα δεδομένα αλλάζουν συνεχώς, η ανάγκη λοιπόν υποβάλλει όπως άμεσα η πολιτική ηγεσία περάσει στην αναγνώριση του τοπίου, τον εντοπισμό του πεδίου – κλειδιού και την λήψη των αναγκαίων πρακτικών μέτρων για προώθηση των συμφερόντων του κυπριακού λαού προς μια λύση αρχών στο κυπριακό.  Λύση η οποία θα εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κυπριακού λαού, και θα είναι την ίδια ώρα βοηθητική για την ειρήνη, ασφάλεια και συνεργασία λαών και κρατών στην περιοχή. Μια λύση όπου οι κύπριοι θα νοιώθουμε περήφανοι για την Πατρίδα μας και για τους εαυτούς μας γιατί θα έχουμε κατορθώσει αυτό που για δεκαετίες φαντάζει ακατόρθωτο.  Να λύσουμε το κυπριακό για το καλό των Κυπρίων και της Κύπρου.

Ορισμένοι θεωρούν ότι για να επιτύχουμε σ΄ αυτήν την προσπάθεια μας, στον αγώνα για δικαίωση της Κύπρου, θα πρέπει να επιλέξουμε πλευρά μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας και αυτή να είναι αποκλειστικά οι ΗΠΑ.  Θέμα   που θα πραγματευτώ σε επόμενο άρθρο, όμως για την ώρα δύο ερωτηματικά προς προβληματισμό. Πρώτον γιατί για να λυθεί το κυπριακό πρέπει να επιλέξουμε πλευρά;  Δεύτερον γιατί το Ισραήλ που από καιρό επέλεξε πλευρά, διατηρεί πάρα πολύ καλές σχέσεις με την Ρωσία του Πούτιν, που είναι και σύμμαχος με το Ιράν, τον ορκισμένο εχθρό του Ισραήλ;