Ανάλυση Δρ Άριστος Αριστοτέλους
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Ελλάδα και η Τουρκία ήταν και παραμένουν δύο αξιόλογες στρατιωτικά χώρες στο χώρο των Βαλκανίων, της Νοτιοανατολική Ευρώπη και της Ανατολικής Μεσογείου. Η Τουρκία είναι επίσης σημαντικός δρώντας στην Καυκασία και Μέση Ανατολή με ανοίγματα στη Βόρεια Αφρική και με αναθεωρητικές τάσεις και φιλοδοξίες που εκδηλώνονται με την επιθετικογενή συμπεριφορά της έναντι χωρών της γύρω περιοχής και πέραν από αυτή.
Ελλάδα και Τουρκία εκτός από «σύμμαχοι» στο ΝΑΤΟ είναι αντίπαλοι σε εθνικά ζητήματα όπως το Κυπριακό και το Αιγαίο, τα οποία συνεχίζουν να αποτελούν σημεία τριβής που σε ορισμένες περιπτώσεις η τουρκική πολιτική της κανονιοφόρου τους έφεραν στα πρόθυρα θερμής αντιπαράθεσης. Πιο θα είναι το αποτέλεσμα μιας ελληνοτουρκική στρατιωτικής αντιπαράθεσης είναι το ερώτημα που απασχολεί αρκετούς πολιτικούς, αναλυτές και πολίτες. Συνάρτηση με αυτό τον προβληματισμό έχουν οι δυνάμεις και οι στρατιωτικές ικανότητες που διαθέτει η κάθε πλευρά και που αποτελούν το αντικείμενο της παρούσας εργασίας.
Η παρούσα έκθεση καταγράφει, αναλύει και συγκρίνει τις στρατιωτικές δυνάμεις των δύο χωρών και τις ικανότητές τους κατά το 2020 επισημαίνοντας ταυτόχρονα τις σημαντικότερες διαφοροποιήσεις στα δύο στρατόπεδα τα τελευταία χρόνια, κυρίως από το 2014. Προς το σκοπό αυτό παρατίθενται πιο κάτω τα γενικά συμπεράσματα και διαπιστώσεις που προκύπτουν από την ανάλυση στρατιωτικών στοιχείων τα οποία εκτίθενται κατόπιν υπό μορφή πινάκων οργανωμένων σε ενότητες ανάλογα με το Όπλο, ήτοι Στρατό, Ναυτικό, Αεροπορία, συνοδευόμενων από σχόλια εκεί που κρίνεται αναγκαίο.
Τα στοιχεία είναι κυρίως ποσοτικά και προέρχονται από έγκυρες, ανεξάρτητες και προσβάσιμες πηγές, όπως το IISS, to SIPRI, OSCE, καθώς και από οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ και τη CIA, περιλαμβανομένου και πληροφοριακού υλικού που κατέχει το Κυπριακό Κέντρο Στρατηγικών Μελετών.
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Για την Αθήνα η κύρια στρατιωτική απειλή προέρχεται από την πλευρά της Τουρκίας, τις δραστηριότητες της στην περιοχή του Έβρου, τις διεκδικήσεις της στο Αιγαίο και τους σχεδιασμούς της όσον αφορά την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρο. Η πρόθεση της Άγκυρας να προχωρήσει σε σεισμολογικές έρευνες σε περιοχές που η Αθήνα θεωρεί ότι παραβιάζεται η εθνική της κυριαρχίας φέρνει τις δύο χώρες στα πρόθυρα κρίσης με φόντο τη δυνατότητα εκατέρωθεν έμμεση ή άμεση χρήση της στρατιωτικής ισχύος είτε ως μοχλό πίεσης είτε για την προάσπιση ή προώθηση εθνικών συμφερόντων.
Κάτω από τις δοσμένες συνθήκες η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να διαθέτει σημαντικούς οικονομικούς πόρους για την αντιμετώπιση προκλήσεων κατά της ασφάλειας της και κυρίως την στρατιωτική απειλή από την Τουρκία. Η Άγκυρα επίσης διαθέτει μεγάλα κονδύλια για να αντιμετωπίσει απειλές από πολύ περισσότερες κατευθύνσεις, γεγονός που μειώνει την αποτελεσματικότητα της στρατιωτικής πίεσης που μπορεί να ασκήσει κατά της Ελλάδας αφού είναι αναγκασμένη να εκχωρεί δυνάμεις της και σε άλλα ίσως πιο κρίσιμα μέτωπα όπως η Συρία και τώρα η Λιβύη.
Οι διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα της παρούσας μελέτης όπως και παλιότερες εκθέσεις του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών υποδεικνύουν ότι η Τουρκία, βάση των στρατιωτικών στοιχείων που παρατίθενται πιο κάτω, είχε και θα συνεχίσει να έχει αριθμητική υπεροχή έναντι της Ελλάδος σε διάφορους τομείς – σε ορισμένες περιπτώσεις και ποιοτική. Ωστόσο, με εξαίρεση το ανθρώπινο δυναμικό, η πλεονεκτική θέση της Τουρκίας δεν είναι ούτε συντριπτική, ούτε και αποτελεί εγγύηση ότι θα είναι υπέρ της το αποτέλεσμα μιας ενδεχόμενης στρατιωτικής αναμέτρησης στον ελληνοτουρκικό χώρο. Αντίθετα η πιθανότητα συντριβής με σοβαρές συνέπειες και για την ίδια δεν μπορεί να αποκλεισθεί.
Υπό το πρίσμα των καταστρεπτικών δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών, μια ελληνοτουρκική στρατιωτική αναμέτρηση όχι μόνο δεν εξυπηρετεί την Ελλάδα και την Τουρκία αλλά θα έχει σοβαρές προεκτάσεις και περιπλοκές διεθνώς, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στο ΝΑΤΟ, τις ΗΠΑ, την ΕΕ και στην Ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή και Βόρειο Αφρική και πέραν από αυτή.
Παρακάτω παραθέτονται συγκεντρωτικά και περιγράφονται συνοπτικά οι σημαντικότερες διαπιστώσεις της Μελέτης για το ισοζύγιο των στρατιωτικών δυνάμεων των δύο χωρών
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ
ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Population and Human Military Resources |
2020 |
2014 |
|
ΕΛΛΑΔΑ Greece |
2020 2014
Πληθυσμός (Population) 10.761.253 10.772.967
Στρατιωτικό Ανθρώπινο Δυναμικό (Military Manpower) Στρατός ( Army) Ναυτικό (Navy) Αεροπορία (Air Force) Ενιαία Δύναμη (Joined Force)
Έφεδροι (Reservists)
|
142.350
93.500 16.250 21.000 11.600
220.500 |
143.350
86.150 19.000 26.600 11.600
216.650 |
ΤΟΥΡΚΙΑ Turkey
|
2020 2014
Πληθυσμός (Population) 81.257.239 80.694.485
Στρατιωτικό Ανθρώπινο Δυναμικό (Military Manpower) Στρατός (Army) Ναυτικό (Navy) Αεροπορία (Air Force)
Έφεδροι (Reservists) |
355.200 260.200 45.000 50.000
378.700 |
510.600 402.000 48.600 60.000
378.700
|
Ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2020 ήταν 10.761.253 σε σχέση με 10.772.967 το 2014.
Στην Τουρκία ο πληθυσμός το 2020 ανερχόταν στα 81.257.239 σε σύγκριση με 80.694.485 το 2014.
Το εν ενεργεία στρατιωτικό ανθρώπινο δυναμικό: Παρά τις μειώσεις που σημειώθηκαν στο εν ενεργεία στρατιωτικό ανθρώπινο δυναμικό της, η Τουρκία με 355.200 άτομα υπό τα όπλα, διαθέτει ακόμη το μεγαλύτερο αριθμό στρατευμάτων στο χώρο της Ευρώπης. Ακολουθούν η Γαλλία με 204.000, η Γερμανία με 181.000, η Ιταλία με 166.000,το Ηνωμένο Βασίλειο με 148.000 και η Ελλάδα με 142.350.
Όσον αφορά τις αναλογίες δυνάμεων Ελλάδας – Τουρκίας παρουσιάζονται σήμερα μειωμένες στο 2,4 Τούρκοι στρατιώτες για κάθε Έλληνα σε σύγκριση με 3,5 : 1 το 2014 και προφανώς έχουν επηρεαστεί από την μείωση της θητείας αλλά και από τις μαζικές εκκαθαρίσεις φερόμενων αντιφρονούντων στο καθεστώτος Ερντογάν ανάμεσα στις τάξεις των στελεχών και ανώτερων αξιωματικών στις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις
ΣΤΡΑΤΟΣ
Το ανθρώπινο δυναμικού του Στρατού: Ελλάδα 93.500, Τουρκία 260.200. Εδώ παρατηρείται μικρή αύξηση στις δυνάμεις της ελληνικής πλευράς και σημαντική μείωση στις τουρκικές. Ως εκ τούτου οι αναλογίες δυνάμεων από 3,5 Τούρκοι στρατιώτες για κάθε Έλληνα που ήταν το 2014 διαφοροποιήθηκαν σε 2,5 : 1 το 2020.
Άρματα Μάχης: Η Ελλάδα διαθέτει σήμερα 1.328 άρματα μάχης και η Τουρκία 2.379. Το 2014 η Ελλάδα διέθετε 1.462 και η Τουρκία 2.504. Οι εκατέρωθεν μειώσεις διατήρησαν αναλλοίωτο το συσχετισμό δυνάμεων αφού το 2020 όπως και το 2014 για κάθε 1 ελληνικό άρμα αναλογούσαν 1,7 τουρκικά. Να σημειωθεί ότι και οι δύο πλευρές διαθέτουν γερμανικά και αμερικανικά άρματα μάχης όπως Leopard, M-60 και M-48.
Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού: Αισθητή αύξηση κατά 648 παρατηρείται στα ΤΟΜΠ της ελληνικής πλευράς σε σχέση με το 2014 και καμία στην τουρκική.
Έτσι οι αναλογίες δυνάμεων μειώθηκαν από 1,9 τουρκικά άρματα για κάθε ελληνικό το 2014 σε 1,4 : 1 το 2020.
Οι τουρκικές δυνάμεις καταγράφουν σημαντική αύξηση σε τροχοφόρα θωρακισμένα οχήματα (PPV και AUV Cobra).
Τεθωρακισμένα Οχήματα Μάχης: Παραμένουν περίπου στα ίδια αριθμητικά επίπεδα όπως και το 2014, ήτοι: Ελλάδα 398 και Τουρκία 645.
Αναγνωριστικά θωρακισμένα Οχήματα: Ελλάδα: 242 σε σύγκριση με 229 το 2014 (13 περισσότερα). Τουρκία: 250 σε σχέση με 329 το 2014 (μειωμένα κατά 79)
Πυροβολικό: Μετά από αισθητή μείωση στο δυναμικό της ελληνικής πλευράς όσον αφορά τον τομέα αυτό και αντίστοιχη αύξηση στην τουρκική πλευρά κατά την τελευταία δεκαετία, το 2020 η Ελλάδα παρουσιάζεται τώρα ενισχυμένη σε πυροβόλα.
Αντιαρματικά: Σχετικά με τα αντιαρματικά ( αυτοκινούμενα και φορητά) η Ελλάδα είναι σήμερα περισσότερο ενισχυμένη από την Τουρκία παρόλο που η δεύτερη συνεχίζει να υπερτερεί ελαφρά.
Μεταγωγικά Αεροσκάφη Στρατού: Στο διάστημα της τελευταίας πενταετίας τα αεροσκάφη του τύπου αυτού παρέμεναν στα ίδια αριθμητικά επίπεδα τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Τουρκία, ήτοι 18 και 38 αντίστοιχα. Το 2020 ωστόσο παρατηρείται μία αύξησα κατά 11 Μεταγωγικά στην τουρκική πλευρά φτάνοντας στα 49.
Ελικόπτερα στρατού: Το 2020 παρατηρείται αύξηση στο στόλο των ελικοπτέρων και στις δύο χώρες σε σύγκριση με το 2014: Κατά 11 στην Ελλάδα που διαθέτει τώρα 168 και κατά 87 στην Τουρκία φθάνοντας τα 330.
Αντιαεροπορική Άμυνα: Η Τουρκία διαθέτει σχεδόν διπλάσια αντιαεροπορικά μέσα από την Ελλάδα, κυρίως ένεκα της πολύ μεγαλύτερης έκτασης του χώρου που έχει να καλύψει η τουρκική πλευρά.
ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ
Όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό στο Ναυτικό, η Τουρκία στο διάστημα της δεκαετίας 2004 – 2014 έχει μειώσει τις δυνάμεις της κατά 4.150 και η Ελλάδα κατά 250 φτάνοντας τους 48.600 προσωπικό η πρώτη και σε 19.000 η δεύτερη. Σήμερα διαθέτουν ακόμη λιγότερο ναυτικό προσωπικό και οι δύο χώρες ήτοι 45.000 η Τουρκία και 16.300 η Ελλάδα.
Στόλος
Υποβρύχια: Η Ελλάδα διαθέτει 11 υποβρύχια και η Τουρκία 12. Τα υποβρύχια είναι γερμανικής προέλευσης και στις δύο χώρες. Φρεγάτες: Μετά από μείωση κατά μία φρεγάτα στις αντίστοιχες πλευρές η σύγκριση το 2020 επανήλθε στα ίδια επίπεδα όσον αφορά τον τομέα αυτό. Η Ελλάδα διαθέτει 13 φρεγάτες και η Τουρκία 19.
Κορβέτες, Περιπολικά, και άλλα μέσα: Η Ελλάδα έχει 5 κορβέτες, 33 περιπολικά και 20 αποβατικά (5 πλοία), καθώς και 9 σκάφη υποστήριξης διαφόρων τύπων. Αντίστοιχα η Τουρκία διαθέτει 6 Κορβέτες, 41 περιπολικά και 35 αποβατικά (5 πλοία), καθώς και 79 σκάφη υποστήριξης διαφόρων τύπων.
Ναυτική Αεροπορία: Η Ελλάδα διαθέτει 5 αεροσκάφη τύπου P–C Orion κατά υποβρυχίων και η Τουρκία 13 από τα οποία τα 6 είναι περιπολικά (αστυνόμευσης) και τα 7 ελαφρά μεταφορικά. Επίσης η Ελλάδα διαθέτει 20 ελικόπτερα ( 18 κατά υποβρυχίων και 2 πολλαπλής χρήσης) και η Τουρκία 29 επιθετικά.
ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ
Ανθρώπινο Δυναμικό: Το ανθρώπινο δυναμικό στον τομέα της Αεροπορίας στην Ελλάδα ανέρχεται στις 21.000 και είναι μειωμένο κατά 5.600 σε σύγκριση με το 2014. Στην Τουρκία είναι 50.000 ήτοι μειωμένο κατά 10.000 σε σχέση με το 2014.
Μαχητικά Αεροσκάφη : Τα μαχητικά αεροσκάφη της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας το 2020 είναι μειωμένα. Σήμερα ανέρχονται στα 231 σε σχέση με 262 το 2014 και 283 το 2004.
Ακόμη πιο αισθητή είναι η μείωση στην τουρκική πλευρά, όπου τα μαχητικά αεροσκάφη ανέρχονται στα 308 σε σχέση με 352 το 2014 και 407 το 2004.
Αναγνωριστικά Αεροσκάφη: 28 η Ελλάδα και 38 η Τουρκία.
Αεροσκάφη Έγκαιρης Προειδοποίησης: Η Ελλάδα διαθέτει 4 τύπου ΕΜΒ-145 ΑΜΒ-145AEW όπως και το 2014. Η Τουρκία διαθέτει επίσης 4 τύπου B-737 AEW τώρα, σε σχέση με 1 που διέθετε το 2014.
Μεταφορικά Αεροσκάφη και Ελικόπτερα: Η Ελλάδα διαθέτει 23 C-160, Hercules και Spartan (συν 3 ελαφρά Μεταγωγικά) και 31 ελικόπτερα ελαφρά και μέσου τύπου. Η Τουρκία διαθέτει 88 μεταφορικά αεροσκάφη C-27, Hercules και Spartan και 35 ελικόπτερα.
Αεροσκάφη Ιπτάμενου Ανεφοδιασμού: Η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία διαθέτει 7 τέτοια αεροσκάφη και καθόλου η Ελλάδα.
Αεροπορική Άμυνα: Η Ελλάδα παρουσιάζεται σε σχετικά καλύτερη θέση με τους αμερικανικούς Patriot και τους ρωσικούς S-300 PMU-1. Η Τουρκία διαθέτει τους MIM-23 Hawk ΜΙΜ- Nike Hercules.
ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
Η αμυντική δραστηριότητα, παρόλο που από την Μεταπολεμική περίοδο παραμένει ακόμη αρκετά αυξημένη στην Ελλάδα και την Τουρκία, εντούτοις οι δαπάνες για την άμυνα στις δύο χώρες παρουσιάζουν κάμψη σε σχέση με τα επίπεδα του 2014. Η μείωση στις αμυντικές δαπάνες προβληματίζει ιδιαίτερα την Ελλάδα αφού η Τουρκία συνεχίζει να δαπανά τα διπλάσια της, αλλά και γιατί αυτές ως ποσοστό επί του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) όσο και ως Κατά Κεφαλήν Δαπάνη για την Άμυνα (ΚΚΔΑ) είναι οι υψηλότερες στον ευρωπαϊκό, ασκώντας πιέσεις στους κρατικούς προϋπολογισμούς της χώρας.
Οι μειωμένες δαπάνες για την άμυνα επηρεάζουν τα εξοπλιστικά προγράμματα, τη συντήρηση, την εκπαίδευση και ενδεχόμενα το ηθικό του ανθρώπινου δυναμικού, την αξιοπιστία των ενόπλων δυνάμεων, καθώς και το κύρος της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής, τα οποία η Ελλάδα αντιμετωπίζει με αιματηρές οικονομικές θυσίες. Παρά ταύτα η Ελλάδα σε αντίθεση με την Τουρκία, που πλήττεται ακόμη από τα εσωτερικά της προβλήματα, μπόρεσε να διατηρήσει σε υψηλότερα επίπεδα τη συνοχή και αποτελεσματικότητα των δυνάμεων της.
Τα στοιχεία για τις αμυντικές δαπάνες δείχνουν τα εξής: Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια οι δαπάνες για την άμυνα σημειώνουν συνεχή μείωση. Από $5.6 δις που ήταν το 2014 μειώθηκαν στα $4.7δις και από τότε μέχρι το 2019 κυμαίνονται μεταξύ 4.6 δις και 4.8δις.
Εντούτοις ως ποσοστό επί του ΑΕΠ οι ελληνικές αμυντικές δαπάνες παραμένουν στα υψηλότερα επίπεδα στο χώρο του ΝΑΤΟ με 2,29 %, μετά τις ΗΠΑ (3,26%)και τη Βουλγαρία (3,1%), καθώς και ανάμεσα στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) όπου ο μέσος όρος είναι 1,44%.
Στην Τουρκία οι δαπάνες για την άμυνα από $10.9 δις το 2014 μειώθηκαν στα $8.3 δις κυρίως ένεκα των οικονομικών δυσκολιών. Το 2015 έφτασαν τα $8.7 δις, το 2016, τα $7.8 δις το 2017 τα $8.3, το 2018 τα $8.1 δις και το 2019 τα $8.3δις.
Σημειώνεται επίσης ότι σε αντίθεση με παλιότερες εποχές όταν η Τουρκία (μαζί με την Ελλάδα) κατείχε την υψηλότερη θέση όσον αφορά τις δαπάνες για την άμυνα ως ποσοστό επί του ΑΕΠ ( 2% – 5%), σήμερα η τουρκική άμυνα απορροφά το 1,09 % του ΑΕΠ, ενώ το 2014 το 1,25 % του ΑΕΠ.
Συγκριτικά οι δαπάνες για την άμυνα στην Τουρκία το 2019 ήταν χαμηλότερες και από το μέσο όρο αμυντικών δαπανών στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. (1.44%).
Η Κατά Κεφαλήν Δαπάνη για την Άμυνα (ΚΚΔΑ): Το 2019 ενώ ο μέσος όρος της ΚΚΔΑ στην Ευρώπη γενικά ήταν $402, στην Ελλάδα ήταν $450.
Επίσης στη Βουλγαρία που είναι η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα με τις υψηλότερες δαπάνες ως ποσοστό επί του ΑΕΠ με δεύτερη την Ελλάδα, η ΚΚΔΑ ήταν $296 και στην Τουρκία $99.
ΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ
ΕΛΛΑΔΑΣ – ΤΟΥΡΚΙΑΣ
ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
ΣΤΡΑΤΟΣ – Army
ΣΤΡΑΤΟΣ : ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ
(Army Military Personnel) |
Σύνολο
Total 2020 |
Σύνολο
Total 2014 |
Σύνολο
Total 2004 |
|
|
Μόνιμο Προσωπικό (Professionals) Κληρωτοί (Conscripts) Σύνολο ( Total)
Έφεδροι (Reservists) |
48.500 45,000 93.500
181.500 |
48.450 37.700 86.150
177,650 |
110,000
|
|
Μόνιμο Προσωπικό (Professionals) Κληρωτοί (Conscripts) Σύνολο (Total)
Έφεδροι (Reservists) |
62.000 200.200 260.200
258.700 |
77,000 325,000 402,000
258,700 |
402,000 |
Το 2020 παρουσιάζεται αυξημένη κατά 7.000 άτομα η ελληνική πλευρά σε σχέση με το 2014 και αντίστοιχη μείωση 141.800 στις τουρκικές δυνάμεις. Οι αναλογία δυνάμεων από 4,5 Τούρκοι στρατιώτες για κάθε Έλληνα στρατιώτη το 2014 μειώνεται σε 2,8: 1 το 2020. Αυξημένη είναι και η δύναμη της Ελληνικής Εφεδρείας.
ΟΡΓΑΝΩΣΗ (Organisation)
|
|||
ΔΙΟΙΚΗΣΗ ( H.Q.)
4 Διοικήσεις Σωμάτων 1 Θωρακισμένη Μεραρχία 3 Μηχανοκίνητες Μεραρχίες Πεζικού 1 Μεραρχία Πεζικού 1 Διοίκηση Σώματος Λογισμικής
|
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ (Special Forces)
1Ταξιαρχία Αμφίβιων Δυνάμεων 1 Τάγμα Καταδρομών/ Αλεξιπτωτιστών
ΕΛΙΓΜΟΙ ( Maneuver) Αναγνωριστικά, Θωρακισμένα, Μηχανοκίνητα, Ελαφρά, Αεροπορικών Ελιγμών, Αεροπλοήγηση
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΜΑΧΗΣ ( Support)
|
||
ΔΙΟΙΚΗΣΗ (H.Q.)
4 Διοικήσεις Στρατιών 9 Διοικήσεις Σωμάτων
ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ (Special Forces) 4 Τάγματα Καταδρομών 1 Τάγμα Ορεινών Καταδρομών 1 Σύνταγμα Καταδρομέων
|
ΕΛΙΓΜΟΙ (Maneuver) Θωρακισμένα, Μηχανοκίνητοι, Ελαφρά Αεροπλοήγηση
ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΜΑΧΗΣ (Support)
|
||
ΑΡΜΑΤΑ ΜΑΧΗΣ
(Main Battle Tanks) |
2020 |
2014 |
2004 |
||
|
Leopard Μ-60 A1/A3 M48A5 Σύνολο (Total) |
853 100 375 1.328 |
879 208 375 1.462 |
1.723 |
|
|
Leopard Μ-60 Μ-48 T1/T2 (2000 αποθηκευμένα – stored)
Σύνολο (Total) |
719 916 750
—
2.379 |
722 932 850
— 2.504 |
4.205 |
|
Μειώσεις σε άρματα μάχης και στις δύο πλευρές άφησαν περίπου στα ίδια επίπεδα τις αναλογίες δυνάμεων. Το 2020 αναλογούν 1,7 τουρκικά άρματα μάχης όπως και το 2014, ενώ το 2004 ήταν 2,4:1 υπέρ της Τουρκίας.
ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ
ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ (Armoured Personnel Carrier)
|
2020 |
2014 |
2004 |
|
|
Leonidas
M113A1/A2 M577 Σύνολο (Total)
PPV |
2.108
2.567 |
89
1,685 98 1.883 |
1.640 |
|
AC AAPC
M113/M113A1/M113A2 Σύνολο (Total)
PPV AUV Cobra
|
823
2813 3.636
700 882 |
830
2813 3.643
|
3.643 |
Τα ελληνικά ΤΟΜΑ αυξήθηκαν από 1,640 το 2004 σε 1,883 το 2014 και σε 2,567 το 2020. Τα τουρκικά παραμένουν στα 3,643 αλλά σημαντική αύξηση σημειώνεται το 2020 τα τροχοφόρα θωρακισμένα οχήματα (PPV και AUV).
ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ ΟΧΗΜΑΤΑ
ΜΑΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ (Infantry Fighting Vehicles) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
BPT – 1 |
398 |
398
|
501 |
|
ACV AIFV |
645 |
650
|
650 |
Καμία ουσιαστική αριθμητική διαφοροποίηση δεν παρατηρείται στα ΤΟΠΜ το 2020. Οι αναλογίες δυνάμεων παραμένουν 1,6 τουρκικά ΤΟΜΠ για κάθε ένα ελληνικό όπως και το 2014.
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΑ
(Reconnaissance) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
VBL/Μ-8, Μ1114 |
242 |
229
|
175 |
|
AKrep |
250 |
320 | 250 |
Το 2017 ο αριθμός των τα αναγνωριστικών παρέμεινε ο ίδιος όπως και το 2014 στην ελληνική πλευρά, ενώ είναι μειωμένος κατά 70 στην τουρκική πλευρά.
ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ
(Artillery) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Αυτοκινούμενα Πυροβόλα ( SP)
ΤΟWED Πολυεκτοξευτήρες Πυραύλων (MRL) Όλμοι (Mortars) Σύνολο (Total)
|
587
557 145 2.320 3.609 |
547
410 147 2.249 3.353 |
4.660 |
|
Αυτοκινούμενα Πυροβόλα (SP)
ΤΟWED Πολυεκτοξευτήρες Πυραύλων (MRL) Όλμοι (Mortars) Σύνολο (Total)
|
1,080
760 146
5.813 7.799 |
1,103
760 146
5.813 7.822 |
7.450 |
Το 2020 παρατηρείται αυξημένος ο αριθμός των πυροβόλων στην ελληνική πλευρά σε σχέση με το 2014 και μικρή μείωση στο τουρκικό δυναμικό.
ΑΝΤΙΑΡΜΑΤΙΚΑ
(Anti tank) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
Αυτοκινούμενα (SP)
Φορητά (MANPATS) Σύνολο (Total)
|
557
580 1.137 |
528
580 1.108 |
888 |
|
Αυτοκινούμενα (SP)
Φορητά (MANPATS) Σύνολο (Total)
|
365
998 1.363 |
365
998 1.363 |
1.283
|
Μικρή αύξηση σε αντιαρματικά παρατηρείται στην ελληνική πλευρά το 2020 σχέση με το 2014, ενώ αμετάβλητοι παραμένουν οι αριθμοί στην τουρκική.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΚΤΟΞΕΥΣΗΣ ΑΝΕΥ ΟΠΙΣΘΟΔΡΟΜΗΣΕΩΣ
(Recoilless Launchers) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Αυτοκινούμενα ( SP )
Φορητά (MANPATS) Σύνολο (Total)
|
581
3,346 3.927 |
581
3,346 3.927 |
4.605 |
|
Μ18 57 χιλ.
75 χιλ. Μ40Α1 106 χιλ. Σύνολο (Total)
|
923
617 2.329 3.869 |
923
617 2.329 3.869 |
3,867 |
Αμετάβλητα παραμένουν το 2020 τα δεδομένα στον τομέα των αντιαρματικών στα αντίστοιχα στρατόπεδα.
ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΣΤΡΑΤΟΥ
(Aircrafts)
|
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Μεταγωγικά (Transport) | 18 | 18 | |
|
Μεταγωγικά (Transport)
Εκπαιδευτικά (Training)
Επιτήρησης Beech 350 King Air |
49
45
5 |
38
45
|
|
Η Ελλάδα το 2020 διαθέτει 18 μεταγωγικά όπως και το 2014 ενώ για την ίδια περίοδο αυξήθηκαν κατά 9 τα μεταγωγικά στην Τουρκία.
ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ
(Helicopters) |
2020 | 2014 | 2004
|
|
|
Επιθετικά (Attack)
Μεταφορικά (Transport) Σύνολο (Total)
|
28 140
168 |
29
128 157 |
140 |
Επιθετικά (Attack)
Πολλαπλών αποστολών (MRH) Μεταφορικά (Transport) Σύνολο (Total)
|
77
28 225 330 – |
– |
– |
Ελλάδα 2020: Σύνολο ελικοπτέρων 168 σε σχέση με 157 το 2014. Η Τουρκία διαθέτει τα διπλάσια.
ΜΗ ΕΠΑΝΔΡΩΜΕΝΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ
(Unmanned Aerial Vehicles) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
Sperwer
|
4+ | 2+ | |
|
Falcon 600/CL-89,
Gnat, Light Harpy Bayraktar TB2 |
100+ 33+ |
100+ |
|
.
Το 2020 η Ελλάδα διαθέτει 4+ UAV και η Τουρκία πέραν των 100 και 33 επιπλέον εγχώριας παραγωγής
ΑΝΤΙΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΑΜΥΝΑ
(Air Defence) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
Εδάφους – Αέρος (SAM)
Πυροβόλα . TOWED Σύνολο (Total)
|
155
727 1.341 |
614
727 1.341
|
1.083 |
|
Εδάφους – Αέρος (SAM)
Πυροβόλα : Αυτοκινούμενα (SP) TOWED Σύνολο (Total) |
148
262 1,402 1.812 |
148
262 1,402 1.812
|
3.404 |
Στα ίδια επίπεδα παραμένουν τα αντιαεροπορικά συστήματα στην Ελλάδα και στην Τουρκία κατά το 2020.
ΡΑΝΤΑΡ. ΞΗΡΑΣ
(Radar. Land) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
AN/TRQ -36 /-37 |
76 |
76 |
12 |
|
AN/TRQ -36 |
ΤΕΘΩΡΑΚΙΣΜΕΝΑ
ΟΧΗΜΑΤΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ (Armoured Recovery Vehicles) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
273 | 268 | ||
|
250 |
162 |
ΟXHMATA ME ΓΕΦΥΡΕΣ ΕΚΤΟΞΕΥΣΗΣ(Vehicles with Launched Bridge) | 2017 | 2014 | 2004 | |
|
12+ |
12+ | ||
|
52 |
52 |
ΝΑΡΚΟΠΟΛΕΜΟΣ
(Mine Warfare) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
||||
|
Tamkar |
ΠΟΛΕΜΙΚΟ ΝΑΥΤΙΚΟ – Navy
ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ
(Naval Personnel) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
Μόνιμο προσωπικό (Professionals)
Κληρωτοί (Conscripts) Σύνολο (Total)
|
14.200 2.100 16.300 |
16.700 2.300 19.000 |
19.500 |
|
Μόνιμο προσωπικό (Professionals)
Κληρωτοί ( Conscripts) Σύνολο (Total)
|
13.000 32.000 45.000 |
14.100 34.500 48.600 |
52.750 |
Μειωμένο κατά 2.700 άτομα παρουσιάζεται το ελληνικό προσωπικό το 2020 και κατά 3.600 το τουρκικό σε σχέση με το 2014.
ΥΠΟΒΡΥΙΑ: TAKTIKA –
EΠΙΘΕΤΙΚΑ (Submarines: Tactical – Attack) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
Ποσειδών GER T-209/1200
Γλαύκος GER T-209/1100 Παπανικολής GER T-214 Σύνολο (Total)
|
4
3 4 11
|
4
3 1 8 |
13
|
|
Atilay GER T-209/1200
Preveze/Gur GER T-209/1400 Σύνολο (Total)
|
4
8 12 |
6
8 14 |
13
|
Το 2020 είναι 11 τα ελληνικά υποβρύχια από 8 το 2014 και μειωμένα στα 12 στην τουρκική πλευρά σε σχέση με 14 για τα αντίστοιχα χρόνια.
ΦΡΕΓΑΤΕΣ
(Frigates) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Έλλη – NLD Kortenaer
Ύδρα – GER MEKO 200 Σύνολο (Total)
|
9
4 13 |
9
4 13 |
14 |
|
Barbaros GER MEKO 200
Gabya – US Perry class Muavenet – Knox class Yavuz GER MEKO 200TN Ada Σύνολο (Total)
|
4
8 – 4 3 19 |
4
8 1 4 2 19 |
19 |
Παραμένουν στις 13 οι φρεγάτες στην Ελλάδα και στις 19 στην Τουρκία.
ΠΕΡΙΠΟΛΙΚΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΜΑΧΗΣ
( Patrol and Coastal Combatant ) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Κορβέτες ( Corvettes )
Περιπολικά με κατευθυνόμενα βλήματα κατά πλοίων (PCFG) Περιπολικά ανοιχτής Θαλάσσης (PCO) Άλλα περιπολικά σκάφη ( Other ) Σύνολο (Total)
|
5
12
8 8 33 |
5
12
8 8 33 |
40 |
|
Κορβέτες ( Corvettes )
Περιπολικά με κατευθυνόμενα βλήματα κατά πλοίων ( PCFG ) Περιπολικά σκάφη διαφόρων τύπων( Other ) Σύνολο (Total)
|
6
19
16 41 |
6
19
35 60
|
Παραμένουν στα 33 τα περιπολικά και τα παράκτιας μάχης στην Ελλάδα όπως και το 2014, ενώ τα τουρκικά είναι μειωμένα στα 41 από 60 για τις αντίστοιχες περιόδους
ΣΚΑΦΗ ΝΑΡΚΟΠΟΛΕΜΟΥ
MINE WARFARE |
2020 | 2014 | 2004 | |
Mine Hunters Ocean |
4 |
|||
|
Mine Hunters
Mines sweeper Σύνολο (Total)
|
11
4 15
|
ΑΠΟΒΑΤΙΚΑ (Amphibious) | 2020 | 2014 | 2004 | |
|
Αποβατ. πλοία (Landing ships )
Αποβατ.σκάφη (Landing crafts ) Σύνολο (Total)
|
5
15 20 |
5
14 19 |
|
|
Αποβατ. πλοία ( Landing ships )
Αποβατ.σκάφη ( Landing crafts ) Σύνολο (Total)
|
5
30 35 |
5
49 54 |
Το 2020 η Ελλάδα διαθέτει 20 αποβατικά σε σχέσης με 19 το 2014. Η Τουρκία διαθέτει 35 ήτοι κατά 11 λιγότερα από ό,τι το 2014. Και στις δύο περιπτώσεις τα 5 είναι αποβατικά πλοία.
ΣΚΑΦΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΛΟΓΙΣΜΙΚΗΣ(Support and Logistics Crafts ) | 2020 | 2014 | 2004 | |
|
Διαφόρων τύπων
(Different types) |
25 |
49 | |
|
Διαφόρων τύπων
(Different types ) |
35 |
79 |
Παρατηρείται μείωση και στις δύο πλευρές στα σκάφη αυτά το 2020 σε σύγκριση με το 2014.
ΝΑΥΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ – ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ
(Naval Aviation) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Κατά υποβρυχίων ( P-C Orion) | 5 | 5 | |
|
Περιπολικά – αστυνόμευσης
( Patrol – Policing) Μεταφορών ελαφρά (Transport – Light) Σύνολο (Total)
|
6
7 13 |
4
6 10 |
Αυξημένα κατά τρία είναι τα σκάφη στις τουρκικές δυνάμεις το 2020 σε σχέση με το 2014
ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ(Helicopters) | 2017 | 2014 | 2004 | |
|
Κατά υποβρυχίων
( Antisubmarine) Πολλαπλής χρήσης ( Multiple role) Σύνολο (Total)
|
18
2
20 |
19
2
21 |
|
|
Κατά υποβρυχίων
( Antisubmarine )
|
29 |
29 |
Το 2020 η Ελλάδα διέθετε 20 ελικόπτερα αυτού του τύπου και η Τουρκία 29.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΕΚΤΟΞΕΥΣΗΣ ΒΛΗΜΑΤΩΝ
(Missile Launcher Systems) |
2020 | 2014 | 2004 | |
Αέρος – εδάφους
( AGM -114, AShM Penguin) |
||||
|
Αέρος – εδάφους
( AGM, AShM Penguin) |
ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ
ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ
(Air Force Personnel) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Επαγγελματίες ( Professionals)
Κληρωτοί ( Conscripts ) Σύνολο (Total)
|
18.800
2.200 21.000 |
22.050
4.550 26.600 |
23.000 |
|
Επαγγελματίες και κληρωτοί
( Professionals and Conscripts ) |
50.000 |
60.000 |
65.000 |
Μειωμένο κατά 5.600 είναι το ανθρώπινο δυναμικό στην Ελληνική Πολεμική Αεροπορία το 2020 και κατά 10.000 στην τουρκική πλευρά σε σχέση με το 2014.
ΜΑΧΗΤΙΚΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ (Combat aircrafts)/
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΑ (Reconnaissance) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Μαχητικά ( Fighters),
Επιθετικά/ κατά επίγειων στόχων (Fighters against land targets)
Αναγνωριστικά ( Reconnaissance )
|
231
8 |
262
15 |
283 |
|
Μαχητικά ( Fighters),
Επιθετικά κατά επίγειων στόχων ( Fighter against land targets)
Αναγνωριστικά ( Reconnaissance )
|
308
38
|
352
38
|
407
30 |
Μειωμένα στα 231 είναι τα μαχητικά αεροσκάφη στην ελληνική πλευρά το 2020 από 262 το 2014 και στα 308 από 352 για τα αντίστοιχα χρόνια στην τουρκική. Η αναλογία δυνάμεων παραμένει αμετάβλητη στα 1,3 τουρκικά για κάθε ένα ελληνικό.
ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣ
(Airborne Early Warning) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
EMB-145 AMB-145AEW | 4 | 4 | |
|
B-737 AEW
|
4 |
1 |
ΕΛΙΚΟΠΤΕΡΑ
(Helicopters) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
Mέσου τύπου (Medium type)
Εφαφρά (Light ) Σύνολο (Total) |
11
20 31 |
11
20 31
|
35 |
|
Μέσου τύπου ( Medium type)
Ελαφρά ( Light) Σύνολο (Total) |
20
15 35 |
20
20 40
|
33 |
ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ ΙΠΤΑΜΕΝΟΥ
ΑΝΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ ( Air tankers – Air refueling ) |
2017 | 2014 | 2004 | |
|
||||
|
KC-135 Stratotanker | 7 | 7 |
ΒΛΗΜΑΤΑ
( Missiles ) |
|
|
Αέρος – αέρος. Υπέρυθρα ( Air – to – Air)
Αέρος – εδάφους ( AGM-65A/B/G…) Κρουζ – κατά επίγειων στόχων (Missiles against ground targets) Αντι- ραδιογόνα βλήματα ( Anti radio missiles) |
|
Αέρος – αέρος. Υπέρυθρα (Air – to – Air)
Αέρος – εδάφους ( AGM-65A/B/G, Popey I) Κρουζ – κατά επίγειων στόχων (Missiles against ground targets) Αντι – ραδιογόνα βλήματα ( Anti radio missiles) |
ΒΟΜΒΕΣ
( Bombs ) |
|
|
Συμβατικές ( Conventional )
Ηλεκτρο-οπτικές κατευθυνόμενες ( Electo – optical guided ) Κατευθυνόμενες – λέιζερ(Laser – guided)
|
|
Συμβατικές ( Conventional )
Ηλεκτρο-οπτικές κατευθυνόμενες ( Electo – optical guided ) Κατευθυνόμενες – λέιζερ (Laser – guided)
|
ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΑΜΥΝΑ
(Air defence) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
(SAM)Βλήματα εδάφους – αέρος
Πάτριοτ ( Patriots) 12 S-300 PMU-1 9 Crotale NG/GR Tor-M1 |
36 12 9 4 61 |
36 12 9 4 61
|
|
|
(SAM)Βλήματα εδάφους – αέρος
ΜΙΜ-23 ΗΑWK MIM-Nike Hercules
|
ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ
(Transport) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
Μέσου τύπου (C-160, Hercules, Spartan)
Ελαφρά ( Light) Σύνολο (Total)
|
23 3 26 |
23 3 26
|
26 |
|
Βαριά (heavy) A400M
Μέσου τύπου (C-27, Hercules, Spartan) Ελαφρά Cessna, , CN-235M, Επιβατικό ( Transport) Σύνολο (Total)
|
7
31 49 1 88 |
35 50 1
86
|
81 |
Αυξημένα κατά 2 τα τουρκικά το 2020 σε σχέση με το 2014 και κατά 7 σε σύγκριση με το 2004.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΑΕΡΟΣΚΑΦΗ
(Training craft ) |
2020 | 2014 | 2004 | |
|
140 |
140 |
124 | |
|
168 |
172 | 198 |
*Ο Άριστος Αριστοτέλους είναι επικεφαλής του Κυπριακού Κέντρου Στρατηγικών Μελετών , πρώην Βουλευτής και Ειδικός σε Θέματα Άμυνας και Στρατηγικής.