Τα μεγάλα θύματα στα πεδία του θανάτου

Της Ανδρούλας Γκιούρωφ

Γράφει-η-Ανδρούλα-ΓκούρωφΟ Β’ παγκόσμιος πόλεμος άφησε πίσω του πάνω από  80 εκατομμύρια νεκρούς και ανυπολόγιστες παράπλευρες απώλειες  σε όλο το φάσμα της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής  ζωής στις χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και  της Αφρικής.

Σήμερα διεξάγεται ένας τρίτος  παγκόσμιος πόλεμος σε υγειονομικό επίπεδο. Την θέση των στρατιωτικών πήραν οι άνθρωποι με τις λευκές μπλούζες δίνοντας μια άνιση μάχη σε μια κούρσα θανάτου, μέσα σε αποψιλωμένα νοσοκομεία, μειωμένες κλίνες και ελλιπή μέσα θεραπείας καθότι τα προηγούμενα χρόνια η πολιτική της δια ροπάλου περισσότερης λιτότητας από τους «θεσμούς» της Ε.Ε οδήγησε σε κλείσιμο νοσοκομείων, χιλιάδες θέσεις εργασίας και μειωμένα κονδύλια στον τομέα της υγείας.

Όπως και τότε στο Μεγάλο Πόλεμο, τα  θύματα   ήταν οι πολίτες, οι εργαζόμενοι, η ανώνυμη μάζα που βρίσκονταν στα πεδία των μαχών  με τους στρατηγούς να δίνουν το  πρόσταγμα εκ του ασφαλούς. Τώρα αυτοί είναι και πάλι τα μεγάλα  θύματα της πανδημίας. Όσοι επιβιώσουν θα αντιμετωπίσουν ένα μέλλον ζοφερό και το φάσμα της πείνας, της ανεργίας και της εξαθλίωσης.

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για ένα νέο « σχέδιο Μάρσαλ» .Τα διάφορα σχέδια που επεξεργάζονται τα επιτελεία της ΕΕ και των κρατών – μελών, υπό την ονομασία «Σχέδιο Μάρσαλ», παρά τις διαφορές τους, έχουν ως κοινό παρονομαστή.Τον «λογαριασμό» και αυτής της κρίσης  θα τον πληρώσουν πάλι οι εργαζόμενοι, οι λαοί της Ευρώπης. Αυτή η πραγματικότητα δεν αλλάζει εάν οι δανειοδοτήσεις για τη στήριξη της  οικονομίας γίνουν μέσω ESM, μέσω ενός ευρω-ομολόγου ή κάποιου άλλου συμβιβασμού που πιθανά θα προκύψει. Το σίγουρο είναι ότι τα νέα δάνεια θα κατευθυνθούν για τη στήριξη του κεφαλαίου . Με νέους αυστηρούς όρους και δεσμεύσεις που ήδη προχωρούν, σε όλες τις χώρες, μέσα από το δοκιμαστικό σωλήνα της “υγειονομικής κρίσης” ο κλήρος θα πέσει στους  εργαζομένους  καθώς όπως λένε όσοι δεν θέλουν να ενοχλήσουν την «αυτοκρατορία του χρήματος» και τους παγκόσμιους δανειστές, «δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα» για συγκομιδή.

Με αφορμή τον κορωναϊό θα επαναληφθεί η παλιά συνταγή που γνωρίζουν.Περικοπές μισθών, φορολογίες και νέο κουτσούρεμα εισοδημάτων. Και όσο κλισέ και αν ακούγεται οι φτωχοί θα γίνουν φτωχότεροι κι οι πλούσιοι πλουσιότεροι

Η  λιτότητα σκοτώνει

Η λιτότητα του νεοφιλελευθερισμού που υπήρξε το «ευαγγέλιο» των κυβερνήσεων των χωρών της Ε.Ε. και που επιβλήθηκε με σκληρότητα μη εξαιρουμένης και της Κύπρου, σήμερα βρίσκεται στο εδώλιο του κατηγορουμένου.

Ηχούν ακόμα στ’ αυτιά των γιατρών, των  νοσηλευτών αλλά και των πολιτών οι απειλές του προέδρου του ΔΗΣΥ  Αβ.Νεοφύτου εν’ έτει 2019 , όταν ζητούσαν ενίσχυση των δημόσιων νοσηλευτηρίων , πως «αν δεν τους αρέσει ας πάν να δουλέψουν στον ιδιωτικό τομέα», λές και ο κρατικός μηχανισμός και ο δημόσιος τομέας της υγείας είναι κοτσιάνι του.

Τώρα που οι  πλείστες χώρες βλέποντας τη λαίλαπα του ιού να αποδεκατίζει τους πληθυσμούς κάνουν σκέψεις για την κρατικοποίηση του τομέα της υγείας.

Ο νεοφιλελευθερισμός σκότωσε την υγεία και πλείστα νοσοκομεία είναι στα πρόθυρα κατάρρευσης.Στα νοσοκομεία της Ισπανίας  ο κορωναϊός προκαλεί   το απόλυτο χάος. Και όλο και περισσότεροι εμπλεκόμενοι και αναλυτές καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: οι καταστροφικές συνθήκες στα  νοσοκομεία δεν οφείλονται στην επιδημία της ιογενούς πνευμονίας. «Μετά από μακροχρόνιες περικοπές το ισπανικό σύστημα υγείας βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης», έγραψε η εφημερίδα El Periódico. Ο επιφανής πολιτικός επιστήμονας Β. Ναβάρο καταγγέλλει ότι «η νεοφιλεύθερη πολιτική σκοτώνει και πρέπει να καταργηθεί».

«Οι περικοπές των τελευταίων δέκα ετών ήταν φρικτές», επισημαίνει,  η Μερσέντες Ρομέρο, μέλος του εποπτικού συμβουλίου του Ηospital Severo Ochoa in Leganés της Μαδρίτης. Χάρη στις δικές της δραματικές εκκλήσεις αφυπνίστηκε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης για την κατάσταση στα νοσοκομεία. Από την ίδια έγινε γνωστό ότι στη γνωστή κλινική δεν λείπουν μόνο μάσκες, γάντια και προστατευτικές στολές. «Παρακαλώ στείλτε μας και πόσιμο νερό. Οι γιατροί μας διψούν», έλεγε σε ένα βίντεο που ανέβασε στο Twitter.

Υπήρχαν μέρες όπου νοσηλευτές και γιατροί σκόνταφταν πάνω σε πτώματα, δεν ήξεραν τι να κάνουν με τις σορούς των ανθρώπων, έγραψε η El País.

Προειδοποίηση από συνδικάτα

Η λιτότητα των τελευταίων χρόνων και οι περικοπές επηρέασαν έντονα και το ιταλικό σύστημα υγείας, ο κίνδυνος κατάρρευσης του οποίου παραμένει υπαρκτός. Σε πολλά νοσοκομεία γιατροί και νοσοκόμοι εργάζονται μέχρι και 15 μέρες αδιάκοπα, ενώ πολλοί έχουν πέσει και οι ίδιοι θύματα του θανατηφόρου ιού. Πριν μια βδομάδα ο συνδικαλιστικός σύνδεσμος CCOO προειδοποίησε ότι η κατάσταση στις κλινικές είναι «οριακή».

Στο ισπανικό σύστημα υγείας , έγιναν μαζικές περικοπές κατά τη διάρκεια της ευρωκρίσης. Την τελευταία 10ετία η χώρα απώλεσε το 11% περίπου των νοσοκομειακών της κλινών. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat ενώ το 2008 η Ισπανία μετρούσε 320 κρεβάτια ανά 100.000 κατοίκους, το 2017 ήταν μόλις 297. Συγκριτικά με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες η Ισπανία βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις. Στις πρώτες βρίσκεται με 800 κρεβάτια ανά 100.000 κατοίκους η Γερμανία. Επίσης, το 2017 οι κατά κεφαλήν δαπάνες για την υγεία στην Ισπανία ανέρχονταν μόλις σε 2.371 ευρώ την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν υψηλότερος κατά 15% και στη Γερμανία κατά σχεδόν 2.000 ευρώ. Η παρούσα κρίση αποκαλύπτει τώρα τους τραγικά κακούς και ατυχείς πολιτικούς χειρισμούς των τελευταίων ετών.

Οργή και στην Ιταλία

Οργή προκαλούν οι  συνέπειες της λιτότητας και στην Ιταλία. Με φόντο την οικονομική κρίση οι δαπάνες για την υγεία μειώθηκαν κατακόρυφα σε μόλις 2.483 ευρώ ανά άτομο το 2017. «Έγιναν καταστροφικές περικοπές», καταγγέλλει ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου του Μπέργκαμο Γκίντο Μαρινόνι. Το νοσοκομείο Ιωάννης Παύλος για παράδειγμα, σύμβολο πλέον θανάτου στην ευρύτερη περιοχή, μετρά σήμερα μόλις 400 κλίνες από 1.000 πριν από μερικά χρόνια.

Υποχρηματοδοτούμενο  εδώ και χρόνια θεωρείται και το σύστημα υγείας της  Βρετανίας. Μετά την κρίση του 2008 η χώρα είχε προχωρήσει σε δραστικές περικοπές μειώνοντας κατακόρυφα και τις ετήσιες δαπάνες για την υγεία.

Σύμφωνα με το ίδρυμα Health Foundation η Βρετανία έχει ελλείψεις 100.000 εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Οι μεγαλύτερες αφορούν στο νοσηλευτικό προσωπικό..

Ελλείμματα δημοκρατίας και επιδόματα αντί μισθών

Με τον τρόμο της πανδημίας, οι μισθοί θα μετατραπούν σε επιδόματα, σε εκ περιτροπής εργασία, ενώ η ανεργία υπολογίζεται να ξεπεράσει τα 24 εκατ. εργαζομένους. Μετά την πανδημία υπάρχουν φόβοι για μια γενοκτονία του κόσμου της εργασίας φέτος.

Πριν από μία εβδομάδα, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO) εκτίμησε ότι η πανδημία θα οδηγήσει σε παγκόσμια αύξηση των ανέργων κατά 5,3 έως 24,7 εκατομμύρια. Επτά ημέρες αργότερα η εκτίμηση αυτή δείχνει ξεπερασμένη, καθώς οι ανά τον κόσμο απολύσεις, οι αιτήσεις για επίδομα ανεργίας και η κλίμακα της προσωρινής απασχόλησης έχουν εκτοξευτεί σε ύψη πολύ μεγαλύτερα από αυτά που προβλέπονταν.

«Η επόμενη πρόβλεψή μας θα είναι πολύ υψηλότερη από τα 25 εκατομμύρια ανέργους», ξεκαθάρισε τη Δευτέρα στο πρακτορείο Reuters ο επικεφαλής του τμήματος πολιτικών απασχόλησης της ILO Σάνγκεον Λι, η ομάδα του οποίου προσπαθεί να εντάξει τα νέα στοιχεία που έρχονται στο μοντέλο των προβλέψεών της.

Συγκριτικά, πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι η τελευταία παγκόσμια κρίση του 2008/9 είχε οδηγήσει σε πολύ μικρότερη αύξηση της παγκόσμιας ανεργίας, κατά 22 εκατομμύρια.

Στις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, που με ραγδαίους ρυθμούς εξελίσσονται σε επίκεντρο της πανδημίας, οι αιτήσεις των ανέργων για χορήγηση επιδόματος υπερδεκαπλασιάστηκαν την προηγούμενη εβδομάδα στα 3,3 εκατομμύρια. Το ρεκόρ αυτό είναι 5 φορές μεγαλύτερο από το αμέσως προηγούμενο που είχε σημειωθεί στην ύφεση του 1982 και τείνει σε επιβεβαίωση των εφιαλτικών προβλέψεων, ότι  46 εκατομμύρια Αμερικανοί (περίπου το 1/3 του συνόλου των εργαζόμενων των ΗΠΑ) θα χάσουν τη δουλειά τους εξαιτίας  του κορωναϊού.

Όλες οι χώρες του κόσμου έχουν αρχίσει να νιώθουν τις επιπτώσεις της πανδημίας στις εθνικές τους αγορές εργασίας. Στην Κίνα, όπου πρωτοξεκίνησε η πανδημία, 5 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους στους δύο πρώτους μήνες του 2020. Η ανεργία εκτοξεύτηκε τον Φεβρουάριο στο 6,2% .

Στην  Βρετανία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, 477.000 άνθρωποι κατέθεσαν τις τελευταίες 9 ημέρες αίτηση για χορήγηση επιδόματος (Universal Credit) που βοηθά στην κάλυψη των βασικών αναγκών των ανέργων και των χαμηλών εισοδημάτων. Οι αιτήσεις που κατατέθηκαν ήταν αυξημένες κατά 500% σε σχέση με την ίδια χρονική περίοδο πέρυσι και αποδεικνύουν ότι η χώρα βιώνει ήδη κρίση ανεργίας, η οποία φαίνεται να τρέχει πολύ ταχύτερα απ’ όσο κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008/9.

Στην Ιρλανδία, το Ινστιτούτο Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών προβλέπει ότι η ανεργία θα εκτοξευτεί ώς το καλοκαίρι στο 18% (από 4,8% τον προηγούμενο μήνα) καθώς αναμένει συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 7,1% στο σύνολο του 2020.

Στη Γαλλία, η κυβέρνηση κάνει αγώνα προκειμένου οι επιχειρήσεις να μην προβούν σε μαζικές απολύσεις. Μεταξύ άλλων έχει υιοθετήσει και επιδοτούμενο σχήμα που επιτρέπει σε αυτές να μειώνουν τα ωράρια εργασίας χωρίς να μειώνονται σημαντικά οι αποδοχές των εργαζόμενων.

Ήδη 100.000 γαλλικές εταιρείες έχουν αιτηθεί αποζημίωση από την κυβέρνηση για την απασχόληση των εργαζόμενων τους με μικρότερα ή μηδενικά ωράρια εργασίας.

Στην Κύπρο η αγορά εργασίας αναμένεται να δεχθεί χειρότερο πλήγμα απ’ ότι την περίοδο των σκληρών μνημονίων με το κούρεμα.

Οι διάφορες εξαγγελίες πολιτικών παραγόντων,  εν είδει  ελεημοσύνης ότι προσφέρουν 2 ή 3 μισθούς τους στο «παγκάρι» κατά του κορωναϊού  είναι κοροϊδία του χειρίστου είδους. Ας αποδεχτούν επιτέλους οι νομοθέτες μας να καταργήσουν τις διπλές τριπλές συντάξεις και τα πλουσιοπάροχα επιδόματα.  Χωρίς δημοσιονομικό νοικοκύρεμα από τα πάνω και χωρίς οι έχοντες να προβούν σε θυσίες, το βαρύ τίμημα σε φορολογίες και απώλεια εισοδήματος θα το πληρώσουν οι απλοί στρατιώτες -δηλαδή οι πολίτες στα πεδία του θανάτου.