Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Κλεισμένοι υποχρεωτικά στα σπίτια τους και χωρίς τη δυνατότητα να εκφράσουν τα αισθήματά τους, με περιορισμούς λόγω κοροναϊού, που δεν υπέστησαν οι ‘Ελληνες ούτε στη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής ή της στρατιωτικής δικτατορίας , οι ‘Ελληνες πενθούν από χτες, 30 Μαρτίου, τον εθνικό τους ήρωα Μανώλη Γλέζο. ‘Ανθρωπο που συμβόλισε όσο κανείς άλλος την ελληνική αντίσταση στον Ναζισμό και τον Φασισμό, τη μακράν μαζικότερη στην Ευρώπη, αναλογικά με το μέγεθος της χώρας, με την πράξη του να κατεβάσει, μαζί με τον φίλο του Λάκη Σάντα, τη γερμανική σημαία από την Ακρόπολη. Μια πράξη για την οποία ο Στρατηγός Ντε Γκωλ τον ονόμασε τον «πρώτο αντιστασιακό» της Ευρώπης.

Μετά την κατοχή, ο Γλέζος καταδιώχθηκε για τις ιδέες του και καταδικάστηκε εννέα φορές εις θάνατον κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, που προκάλεσαν οι επεμβάσεις Άγγλων και Αμερικανών μετά την αποχώρηση των Γερμανών. Τον έσωσε από το εκτελεστικό απόσπασμα η παγκόσμια κινητοποίηση, πέρασε όμως πολλά χρόνια από τη ζωή του στις φυλακές και τις εξορίες.

Διαχώρισε τη θέση του από τη Μόσχα κατά την εισβολή στην Τσεχοσλοβακία το 1968 και έκτοτε εξελίχθηκε σε υποστηρικτή των ιδεών της άμεσης δημοκρατίας και επικριτή του σταλινισμού. Το 1977, συνυπέγραψε μαζί με τον Λουίς Αλτουσέρ, τον Νόαμ Τσόμσκι, τον Μιχάλη Ράπτη (Πάμπλο) μια επιστολή προς τη σοβιετική ηγεσία με την οποία ζητούσαν την αποκατάσταση του Νικολάι Μπουχάριν. Ο Μπουχάριν, όπως και όλοι οι άλλοι επιφανείς ηγέτες της Ρωσικής Επανάστασης (Τρότσκι, Ζηνόβιεφ, Κάμενεφ, Ράντεκ κλπ.) εκτελέσθηκαν από τον Στάλιν ως «προδότες» και «πράκτορες», την περίοδο 1936-39.

Διαρκώς παρών σε όλους τους ελληνικούς και παγκόσμιους αγώνες ο Μανώλης Γλέζος συμμετέχει το 1993 σε μια μεγάλη διεθνή κίνηση κατά της «Νέας Τάξης Πραγμάτων» και των κυρώσεων κατά της Λιβύης, της Γιουγκοσλαβίας, του Ιράκ και της Κούβας, με πρωτοβουλία του Μιχάλη Ράπτη (Pablo) πρώην Γραμματέα της Τετάρτης Διεθνούς.

Το 1999 πηγαίνει στο βομβαρδιζόμενο από το ΝΑΤΟ Βελιγράδι για να συμπαρασταθεί στον σερβικό λαό. Δύο φορές, το 2010 και το 2012, παρολίγον να τον σκοτώσουν τα ΜΑΤ βομβαρδίζοντάς τον με δακρυγόνα κατά τρόπο που έθετε σε κίνδυνο τη ζωή του.

Με το τεράστιο ηθικό κύρος του, βοήθησε σημαντικά στην εκλογική επιβίωση αρχικά και την εν συνεχεία ραγδαία άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ. Το 2011 συνυπέγραψε, μαζί με τον Μίκη Θεοδωράκη και μια πλειάδα άλλων προσωπικοτήτων από την Ελλάδα και όλη την Ευρώπη μια έκκληση, γνωστή και ως «έκκληση Μίκη – Γλέζου», για την σωτηρία του ελληνικού και των λαών της Ευρώπης. Η έκκληση αυτή απετέλεσε για μεγάλο διάστημα το κύριο ντοκουμέντο της ευρωπαϊκής «ριζοσπαστικής αριστεράς» για την κρίση, δυστυχώς όμως ένα ντοκουμέντο που τα κόμματα και οι αρχηγοί της  δεν φαίνεται, εκ του αποτελέσματος, να πήραν πολύ στα σοβαρά, ικανότατοι στα λόγια, ελάχιστα στις πράξεις.

Ο Γλέζος διαφώνησε έντονα με την συμφωνία Τσίπρα και Βαρουφάκη με το Eurogroup, αμέσως μετά τις εκλογές. Ζήτησε,  με ανοιχτή επιστολή του, στις 22-2-2015, υπό τον τίτλο «Πριν είναι αργά», να εφαρμόσει ο ΣΥΡΙΖΑ τις υποσχέσεις προς τον ελληνικό λαό που έδωσε και επί τη βάσει των οποίων εξελέγη. Στη συνέχεια, ο ιστορικός ηγέτης της ελληνικής Αριστεράς, δείχνει όλο του το ηθικό μεγαλείο, με το να ταπεινωθεί ενώπιον του ελληνικού λαού, ζητώντας του επανειλημμένα συγνώμη γιατί του ζήτησε να εμπιστευθεί τον Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Γλέζος εξέφρασε επίσης την αντίθεσή του προς τη συμφωνία των Πρεσπών. Το τελευταίο κείμενο που υπέγραψε, λίγο πριν το θάνατό του, ήταν μια έκκληση προς τον Αρχιεπίσκοπο του Καντέρμπουρι να ασκήσει όλη την επιρροή του για να αφεθεί ελεύθερος ο Τζούλιαν Ασσάνζ.

Σε ένα επόμενο άρθρο μας θα επανέλθουμε στον ρόλο και τη σημασία του Μανώλη Γλέζου και της γενηάς του στην ελληνική ιστορία.

Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος
31 Μαρτίου 2020