Ο καρκίνος του πνεύμονα μια από τις κύριες αιτίες θανάτου στην Κύπρο, που θα μπορούσαν να προληφθούν

Μια από τις κύριες αιτίες θανάτου στην Κύπρο που θα μπορούσαν να προληφθούν είναι ο καρκίνος του πνεύμονα. Παράλληλα, η Κύπρος κατέχει την πρωτιά στην ΕΕ karkinos-muthoi-kai-alitheiesσε θανάτους από διαβήτη, αν και από το 2004 έχει σημειωθεί σημαντική πτωτική τάση, σύμφωνα με το προφίλ για την Κατάσταση Υγείας της Κύπρου 2019, το οποίο εξέδωσαν από κοινού ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και την Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ) και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Συστημάτων και Πολιτικών Υγείας σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι δύο εκδόσεις για την Κατάσταση Υγείας στην ΕΕ και την Κύπρο παρουσιάστηκαν την Πέμπτη σε εκδήλωση η οποία πραγματοποιήθηκε στο Σπίτι της Ευρώπης, στη Λευκωσία.

Παρουσιάζοντας τα στοιχεία για την Κύπρο η Τεχνική Λειτουργός στο Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Συστημάτων και Πολιτικών Υγείας Έρικα Ρίτσαρντσον ανέφερε ότι «οι Κύπριοι ζουν πολλά χρόνια», προσθέτοντας ότι το προσδόκιμο ζωής στην Κύπρο, που είναι 82.2 χρόνια, είναι ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ.

Συνέχισε λέγοντας ότι «οι θάνατοι από πολλές ασθένειες στην πραγματικότητα έχουν σημειώσει μείωση». Ιδιαίτερα αξιοσημείωτα είναι η ισχαιμική καρδιοπάθεια, τα εγκεφαλικά και ο διαβήτης, είπε, προσθέτοντας ότι η θνησιμότητα από αυτά τα αίτια έχει σημειώσει πτώση στην Κύπρο.

Η κ. Ριτσαρντσον ανέφερε ότι οι δύο ασθένειες που ξεχωρίζουν λόγω της αύξησης της θνησιμότητας είναι ο καρκίνος του πνεύμονα και το Αλτσχάιμερ.  Σε ότι αφορά το τελευταίο, εξήγησε ότι η αύξηση πιθανόν να συνδέεται με τις αλλαγές που έχουν επέλθει στον ορισμό της ασθένειας, προσθέτοντας ότι «το εύρημα αυτό μπορεί να μην είναι πολύ ξεκάθαρο».

Σίγουρα, σημείωσε, «η αύξηση των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα είναι αξιοσημείωτη και συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τα παραδοσιακά ψηλά ποσοστά καπνίσματος στην χώρα». Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία παρουσίασε, οι δαπάνες της Κύπρου για υπηρεσίες πρόληψης ανέρχονται σε μόλις 1% του ΑΕΠ της σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ που βρίσκεται στο 3,1% του ΑΕΠ.

Η κ. Ρίτσαρντσον ανέφερε επίσης ότι ακόμη ένα σημαντικό εύρημα για την Κύπρο είναι η αύξηση του αριθμού των ανθρώπων οι οποίοι είναι ηλικίας άνω των 65, προσθέτοντας ότι «αυτή είναι μια δημογραφική τάση η οποία είναι σημαντική επειδή το σύστημα υγείας πρέπει να προσαρμοστεί για να αντιμετωπίσει τις ανάγκες αυτής της μερίδας του πληθυσμού».

Αναφερόμενη στους παράγοντες κινδύνου είπε ότι ένας στους πέντε θανάτους στην Κύπρο συνδέεται με το κάπνισμα και ότι τα ποσοστά καπνιστών είναι ψηλά. Είπε επίσης ότι η παχυσαρκία είναι επίσης ψηλή στις παιδικές ηλικίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία το ποσοστό των υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών ηλικίας έξι έως εννέα ετών είναι εξαιρετικά υψηλό και διαμορφώνεται περίπου στο 43%.

«Αυτά είναι ζητήματα τα οποία γνωρίζουν οι αρχές και έχουν προχωρήσει σε βήματα για να τα αντιμετωπίσουν», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η κ. Ρίτσαρντσον η Κύπρος έχει το χαμηλότερο ποσοστό άμετρης κατανάλωσης αλκοόλ στην ΕΕ. Ωστόσο, σε παρέμβασή του ο εκτελεστικός γραμματέας της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου Κωνσταντίνος Στυλιανού αναφέρθηκε σε στοιχεία της Αρχής σύμφωνα με τα οποία η Κύπρος είναι τρίτη στην ΕΕ στην άμετρη κατανάλωση αλκοόλ από ανήλικους.

Όσον αφορά το σύστημα υγείας της Κύπρου, τα στοιχεία δείχνουν ότι το 2017 η Κύπρος δαπάνησε 6,75 του ΑΕΠ της για την υγεία σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ που ήταν 9,8% του ΑΕΠ. Το μερίδιο των δημόσιων δαπανών για την υγεία που βρίσκεται στο 43% είναι το χαμηλότερο στην ΕΕ, ο μέσος όρος της οποίας είναι στο 79%. 

Αντίθετα, οι ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία οι οποίες αποτελούνται κυρίως από απευθείας πληρωμές ανήλθαν στο 56% της συνολικής δαπάνης που είναι και το ψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ.

Την ίδια ώρα η Κύπρος έχει το χαμηλότερο ποσοστό προλαμβανόμενης θνησιμότητας στην ΕΕ και χαμηλή θνησιμότητα από θεραπεύσιμες αιτίες, κάτι που αντικατοπτρίζει τον χαμηλότερο αντίκτυπο των παραγόντων κινδύνου για ενήλικα άτομα εξαιρουμένου του καπνίσματος.

Από την πλευρά του, ο Λειτουργός Πολιτικής για την  Υγεία και την Ασφάλεια Τροφίμων της ΓΔ  της Κομισιόν Δημήτριος Φλωρίνης παρουσίασε στοιχεία για την ΕΕ.

Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στις πέντε μεγάλες τάσεις τις οποίες εγείρει η έκθεση με στόχο την βελτίωση των συστημάτων υγείας της ΕΕ.

Το πρώτο σημείο έχει να κάνει με την τάση για αποφυγή εμβολίων, ένα φαινόμενο το οποίο, όπως είπε, θεωρείται ως σημαντικός κίνδυνος για τη δημόσια υγεία σε ολόκληρη την Ευρώπη, ο οποίος μπορεί να αντιμετωπιστεί δια μέσου της βελτίωσης της παιδείας για θέματα υγείας, της αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης και της ενεργούς εμπλοκής εργαζομένων στον τομέα της υγείας στη διαδικασία. Προς αυτό ο κ. Φλωρίνης έδωσε το παράδειγμα της ιλαράς, από την οποία έχουν προκληθεί θάνατοι στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.

Αναφορά έκανε επίσης στην ψηφιακή μεταμόρφωση της προώθησης της υγείας και της πρόληψης ασθενειών που χρειάζεται «στοχευμένη εποπτεία και ασφαλιστικές δικλείδες έτσι ώστε να αξιοποιηθεί στο έπακρον».

Ο κ. Φλωρίνης μίλησε επίσης για την ανάγκη να μελετηθούν και να αντιμετωπιστούν κατάλληλα προκλήσεις όπως οι νομοθεσίες για την προστασία της ιδιωτικότητας και η επιλογή των σωστών τεχνολογιών.

Την ίδια ώρα, σημείωσε ότι χρειάζονται περισσότερα στοιχεία για να επιτευχθεί πραγματικά η προσιτή, προληπτική και θεραπευτική αγωγή υγείας καλής ποιότητας.  Ακόμη μια τάση αφορά τον καινοτόμο συνδυασμό δεξιοτήτων που εφαρμόζεται πιλοτικά σε χώρες όπως η Ισπανία και η Γαλλία, πρακτική η οποία έχει πολλές προοπτικές για να αυξήσει την ανθεκτικότητα των συστημάτων υγείας.

Σε χαιρετισμό του, ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Κομισιόν στην Κύπρο Ιερόθεος Παπαδόπουλος είπε ότι οι τέσσερις πυλώνες το Σχεδίου της ΕΕ για Καταπολέμηση του Καρκίνου θα παρουσιαστούν στις 4 Φεβρουαρίου από την Ευρωπαία Επίτροπο Στέλλα Κυριακίδου.

Αναφορά έκανε επίσης στην εφαρμογή του ΓεΣΥ στην Κύπρο και στο γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποστηρίξει αυτή την μεταρρυθμιστική προσπάθεια πρακτικά χρηματοδοτώντας, μεταξύ άλλων, το λογισμικό του νέου συστήματος υγείας.