Ως «εφιάλτη» και όνειρο ενός «χρεοκοπημένου μεσίτη ακινήτων» χαρακτήρισε το σχέδιο των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν.
Αντιδράσεις προκάλεσε το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, το οποίο έχει χαρακτηρίσει «συμφωνία του αιώνα», προσθέτοντας πως πρόκειται για ρεαλιστική «win – win» λύση δύο κρατών.
. Σε δηλώσεις του και έχοντας στο πλευρό του τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, με τον οποίο συναντήθηκε στον Λευκό Οίκο – όπως και με τον ηγέτη της αντιπολίτευσης του Ισραήλ Μπένι Γκαντζ – έκανε λόγο ρεαλιστική «win – win» λύση, τόσο για το Ισραήλ, όσο και για την Παλαιστίνη.
Ο κ. Τραμπ πρόκρινε τη λύση των δύο κρατών, ενώ τόνισε πως η Ιερουσαλήμ «θα παραμείνει “αδιαίρετη πρωτεύουσα” του Ισραήλ», βάσει του ειρηνευτικού σχεδίου των ΗΠΑ – το οποίο έχει χαρακτηρίσει «σχέδιο του αιώνα».
Προανήγγειλε, δε, ότι εφόσον το σχέδιο γίνει δεκτό, οι ΗΠΑ θα ανοίξουν «με περηφάνια» πρεσβεία για την Παλαιστίνη στην ανατολική Ιερουσαλήμ – όπου προτείνεται βάσει του σχεδίου να βρίσκεται η παλαιστινιακή πρωτεύουσα – καθώς και ότι ο χάρτης του για Παλαιστίνη και Ισραήλ «θα υπερδιπλασιάσει» τα παλαιστινιακά εδάφη.
Βάσει του σχεδίου, οι εποικισμοί του Ισραήλ αναγνωρίζονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ωστόσο το Ισραήλ θα παγώσει κάθε δραστηριότητα εποικισμού στα παλαιστινιακά εδάφη για τέσσερα χρόνια, όσο θα βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση η δημιουργία παλαιστινιακού κράτους.
«Η σημερινή συμφωνία είναι μια ιστορική ευκαιρία για τους Παλαιστινίους να έχουν τελικά ένα ανεξάρτητο δικό τους κράτος» δήλωσε ο κ. Τραμπ και πρόσθεσε: «Αυτοί οι χάρτες θα υπερδιπλασιάσουν την παλαιστινιακή επικράτεια και θα προβλέπουν παλαιστινιακή πρωτεύουσα στην ανατολική Ιερουσαλήμ όπου η Αμερική θα ανοίξει με περηφάνια την πρεσβεία της».
Ο. Τραμπ προανήγγειλε ότι θα δημιουργηθεί επιτροπή από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ για να υλοποιηθεί το ειρηνευτικό σχέδιο.
Από την πλευρά του, ο κ. Νετανιάχου δήλωσε ότι ο κ. Τραμπ αναγνώρισε πως το Ισραήλ πρέπει να έχει κυριαρχία στην Κοιλάδα του Ιορδάνη.
«Πολλά σχέδια προσπάθησαν να πιέσουν το Ισραήλ να αποχωρήσει από ζωτικά εδάφη, όπως η Κοιλάδα του Ιορδάνη, αλλά εσείς, κύριε πρόεδρε, αναγνωρίζετε ότι το Ισραήλ πρέπει να έχει κυριαρχία στην κοιλάδα του Ιορδάνη και σε άλλες στρατηγικές περιοχές» δήλωσε ο ο κ. Νετανιάχου.
Λίγο μετά από τις δηλώσεις των δύο ανδρών, ο κ. Τραμπ δημοσίευσε χάρτη, τονίζοντας μέσω Twitter πως «έτσι θα είναι το μελλοντικό κράτος της Παλαιστίνης, με πρωτεύουσα σε μέρη της ανατολικής Ιερουσαλήμ»
Παγκόσμιος εφιάλτης
Ως παγκόσμιο «εφιάλτη» χαρακτήρισε το ειρηνευτικό σχέδιο για τη Μέση Ανατολή που πρότειναν οι ΗΠΑ, ο Ιρανός υπουργό Εξωτερικών την Τρίτη.
«Το αποκαλούμενο «Όραμα για Ειρήνη» είναι απλώς το όνειρο ενός χρεοκοπημένου μεσίτη ακινήτων. Αλλά είναι ένας εφιάλτης για την περιοχή και τον κόσμο. Και ελπίζω, ένα σημάδι για όλους τους Μουσουλμάνους που γαβγίζουν στο λάθος δέντρο. #ΑςΕνωθούμεΓιαΤουςΠαλαιστίνιους» ήταν το μήνυμα του Μοχάμαντ Ζαρίφ, που ανάρτησε στο Twitter.
Ο Ιρανός υπουργός αναπαρήγαγε τον χάρτη που δημοσίευσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, αλλάζοντας το όνομα «Όραμα για Ειρήνη» σε «Υπνοβατώντας προς την Καταστροφή».
Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του Ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, Αμπάς Μουσαβί χαρακτήρισε την πρόταση της Ουάσινγκτον, ως την «προδοσία του αιώνα» και επιβεβαίωσε πως η Τεχεράνη θα συνεχίσει να υποστηρίζει την Παλαιστινιακή πλευρά.
Το σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ, δημοσιοποιήθηκε την Τρίτη, σύμφωνα με το οποίο οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να έχουν το δικό τους κράτος, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Οι διαπραγματεύσεις για μια τελική συμφωνία, προτείνεται να ξεκινήσουν μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Συναντήσεις Τραμπ με Νετανιάχου και Γκαντζ – Χωρίς Παλαιστινίους οι διαβουλεύσεις
Τη Δευτέρα, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε ξεχωριστές συναντήσεις με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Μπένι Γκαντζ. Κανείς από τους δύο δεν κατόρθωσε να επιτύχει μια καθαρή νίκη στις γενικές εκλογές τον Απρίλιο ή τον Σεπτέμβριο του 2019 και μια τρίτη εκλογική αναμέτρηση έχει προγραμματιστεί για τον Μάρτιο, προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο.
Ο Μπένι Γκαντζ, επικεφαλής της κεντροδεξιάς Συμμαχίας «Μπλε και Λευκό», εξήρε το σχέδιο Τραμπ μετά τη συνάντηση της Δευτέρας στην Ουάσιγκτον και υποσχέθηκε να το εφαρμόσει εάν κερδίσει τις εκλογές του Μαρτίου.
Ο κ. Τραμπ, πάντως, δεν συναντήθηκε με τους Παλαιστίνιους αντιπροσώπους πριν την ανακοίνωση του σχεδίου. Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς έχει απορρίψει προτάσεις για να συζητήσει την πρόταση των ΗΠΑ. Οι παλαιστίνιοι ηγέτες στη Δυτική Όχθη και στη Γάζα απηύθυναν κάλεσμα για μαζικές διαμαρτυρίες ενάντια στο σχέδιο.**
Τι προβλέπει το σχέδιο
Το περιβόητο ειρηνευτικό σχέδιο για τη Μέση Ανατολή, προβλέπει την ίδρυση υπό πολύ αυστηρές προϋποθέσεις κράτους για τους Παλαιστίνιους, την προσάρτηση από το Ισραήλ των εβραϊκών οικισμών στη Δυτική Οχθη, ενώ ενταφιάζει το δικαίωμα επιστροφής των παλαιστίνιων προσφύγων στη γη τους.
«Ρεαλιστική λύση δύο κρατών»
Οι Παλαιστίνιοι θα έχουν το δικαίωμα σε ένα κράτος, αλλά υπό προϋποθέσεις. Θα πρέπει να αναγνωρίσουν το Ισραήλ ως «εβραϊκό κράτος», «να απορρίψουν την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της» και να ενισχύσουν τα θεσμικά τους όργανα.
Εάν συμφωνήσουν να διαπραγματευτούν και τελικά να αποκτήσουν τέτοιο κράτος, την ίδρυση του οποίου αποδέχθηκε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, αυτό το παλαιστινιακό κράτος θα είναι «αποστρατιωτικοποιημένο».
Το Ισραήλ θα παραμείνει υπεύθυνο για την ασφάλεια και τον έλεγχο του εναέριου χώρου στα δυτικά της κοιλάδας του Ιορδάνη, ενώ η Χαμάς, η οποία ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας, θα πρέπει να «αφοπλιστεί».
Οι προσαρτημένοι εποικισμοί
Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να αναγνωρίσουν χωρίς καθυστέρηση την προσάρτηση από το Ισραήλ στο έδαφός του των οικισμών που ανέγειρε στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη. Περίπου το 30% της Δυτικής Οχθης θα καταλήξει έτσι επισήμως στο εβραϊκό κράτος.
Η Ουάσιγκτον είναι συγκεκριμένα έτοιμη να δράσει για την κυριαρχία του Ισραήλ στην κοιλάδα του Ιορδάνη, μια στρατηγική λωρίδα γης στα σύνορα της Ιορδανίας.
Ενα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος με αυτά τα εδάφη θα είναι, συνεπώς, πολύ μικρότερο από αυτό που επιθυμούν οι Παλαιστίνιοι, δηλαδή όλα τα εδάφη που κατέλαβε το Ισραήλ το 1967. Ωστόσο, ο Τραμπ επέμεινε, υποστηρίζοντας ότι οι Παλαιστίνιοι θα δουν την επικράτειά τους «διπλάσια» σε σύγκριση με σήμερα.
Το Ισραήλ, από την πλευρά του, θα δεσμευτεί να παγώσει την ανάπτυξη οποιουδήποτε νέου οικισμού για τέσσερα χρόνια – μια περίοδο κατά τη διάρκεια της οποίας οι Παλαιστίνιοι θα μπορούν να αντιστρέψουν την τρέχουσα απόρριψη του σχεδίου αυτού.
Ιερουσαλήμ. Μία ή δύο πρωτεύουσες;
Ο πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος είχε ήδη παραβιάσει την αμερικανική πολιτική ετών αναγνωρίζοντας την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του ισραηλινού κράτους, δήλωσε ότι η Ιερουσαλήμ θα «παραμείνει η αδιαίρετη πρωτεύουσα του Ισραήλ».
Αλλά ο ίδιος φάνηκε να αντιφάσκει με αυτή του τη δέσμευση, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος θα μπορούσε να έχει την πρωτεύουσά του στην αλ Κουντς, την «Ανατολική Ιερουσαλήμ».
Αν αυτό μπορεί να γίνει κατανοητό ως Ανατολική Ιερουσαλήμ, δηλαδή το τμήμα που κατέλαβε και προσάρτησε το Ισραήλ το 1967, που οι Παλαιστίνιοι διεκδικούν ως πρωτεύουσα του κράτους τους, φαίνεται ότι η κυβέρνηση Τραμπ σκέπτεται να τους αφήσει μόνο προάστια στην ανατολική πλευρά της ιερής πόλης – δηλαδή, τοποθεσίες όπως το Αμπου Ντις, που τεχνικά βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ, αλλά στην ανατολική πλευρά του τείχους ασφαλείας που χωρίζει το Ισραήλ από τα Παλαιστινιακά Εδάφη.
Σχετικά με το θέμα των Αγίων Τόπων, ο αμερικανός πρόεδρος ζήτησε τη διατήρηση του στάτους κβο στην Πλατεία των Τζαμιών, το Ορος του Ναού για τους Εβραίους, διατηρώντας τον έλεγχο αυτού του τόπου, όπου βρίσκεται ειδικότερα το τέμενος αλ Ακσα, από την Ιορδανία.
Κράτος «εδαφικά συνεχές»
Οι Ηνωμένες Πολιτείες προτείνουν ένα παλαιστινιακό κράτος «εδαφικά συνεχές» το οποίο μπορεί να αποδειχθεί δυσεπίλυτο παζλ για αυτήν την περιοχή κατακερματισμένη από τους ισραηλινούς οικισμούς, που αποτελείται από δύο μπλοκ τα οποία χωρίζονται από το Ισραήλ, τη Λωρίδα της Γάζας στη Μεσόγειο και τη Δυτική Οχθη στην ανατολική πλευρά.
Το σχέδιο Τραμπ προτείνει επομένως «σύγχρονα και αποτελεσματικά δίκτυα μεταφορών για εύκολη μετακίνηση» τόσο για ανθρώπους όσο και για αγαθά. Οπως σιδηροδρομική γραμμή μεγάλης ταχύτητας μεταξύ Γάζας και Δυτικής Οχθης.
Η μοίρα των προσφύγων
Ο Ντόναλντ Τραμπ θέλησε να ενταφιάσει το δικαίωμα των παλαιστίνιων προσφύγων να επιστρέψουν στο ισραηλινό έδαφος αν ανήκουν σε οικογένειες που εγκατέλειψαν αυτά τα εδάφη, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του πολέμου του 1967. Το ζήτημα αυτό ήταν πραγματικό αγκάθι σε όλες τις προηγούμενες προσπάθειες ειρηνικής διευθέτησης, εξαιτίας της άρνησης του Ισραήλ.
«Οι παλαιστίνιοι πρόσφυγες θα έχουν την επιλογή να ζήσουν στο μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος, να ενταχθούν στις χώρες στις οποίες διαμένουν σήμερα ή να εγκατασταθούν σε μια τρίτη χώρα», ανέφερε ο Λευκός Οίκος.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες έχουν σταματήσει να συνεισφέρουν στην υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες αυτούς (UNRWA) με πρωτοβουλία του ίδιου του δισεκατομμυριούχου προέδρου, υπόσχονται να «συνεργαστούν με τη διεθνή κοινότητα» για να βοηθήσουν «γενναιόδωρα» αυτή τη διαδικασία επανεγκατάστασης.
Ποια αραβική υποστήριξη;
Ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Μπενιαμίν Νετανιάχου τόνισαν την παρουσία, κατά την παρουσίαση του σχεδίου στο Λευκό Οίκο, των πρεσβευτών του Ομάν, του Μπαχρέιν και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, τους οποίους ευχαρίστησαν θερμά.
Ο αμερικανός πρόεδρος επαίνεσε «το απίστευτο έργο που έχουν κάνει για να βοηθήσουν» στην εφαρμογή αυτής της πρότασης ειρήνης.
Οι υποστηρικτές της προσέγγισης του Λευκού Οίκου ανέκαθεν βασίζονταν στις σχέσεις τους με τους μονάρχες του Κόλπου και άλλες αραβικές χώρες για να παροτρύνουν τους Παλαιστίνιους να αποδεχθούν το σχέδιο και να επωφεληθούν από την οικονομική δέσμη των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων διεθνών επενδύσεων για δέκα χρόνια.
Ωστόσο, η Ιορδανία έχει ήδη εκφράσει τις επιφυλάξεις της ενώ η Σαουδική Αραβία και η Αίγυπτος δεν δείχνουν τόσο ενθουσιώδεις.
