• Κανείς δεν υποχρεώνει κανένα να μειώσει τις τιμές στην κυπριακή αγορά

Eξακολουθούν να ποιούν τη νήσσαν και να προσποιούνται ότι δεν καταλαβαίνουν οι Εταιρείες Πετρελαιοειδών και οι πρατηριούχοι, πως οι τιμές του μαύρου χρυσού διεθνώς έχουν πέσει αισθητά και συνεπώς θα’ πρεπε να προχωρήσουν σε αντίστοιχες μειώσεις τιμών στην ντόπια αγορά της Κύπρου.   Παρόμοια στάση τηρεί και η αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Εμπορίου Βιομηχανίας και Τουρισμού, η οποία αντί να ασκήσει πιέσεις και να ζητήσει άμεσες αναπροσαρμογές προς τα κάτω των τιμών καυσίμων στην εσωτερική αγορά …σφυρίζει αδιάφορα. Βεβαίως πάντοτε υπάρχουν οι φτηνές δικαιολογίες ότι τάχατες οι τιμές που εξασφάλισαν οι Εταιρείες κατά τις τελευταίες παραγγελίες καυσίμων ήταν σε ψηλότερα επίπεδα απ’ ότι βρίσκονται σήμερα οι διεθνείς τιμές του αργού πετρελαίου, οι οποίες κυμαίνονται στα 90-92 δολάρια το βαρέλι με πτωτική τάση. Αυτό για κάποιο παράδοξο τρόπο δεν συμβαίνει όταν οι τιμές στη διεθνή αγορά του αργού πετραλαίου αυξάνεται οπότε αυτομάτως αυξάνονται και στην Κύπρο οι τιμές ανεξαρτήτως της τιμής που έγιναν οι παραγγελίες. Είναι σε τέτοιες περιόδους που η εκμετάλλεσυη του καταναλωτή είναι μεγάλη και η κερδοσκοπία σε βάρος του ακόμη μεγαλύτερη.

Αυτή η στρέβλωση σε συνδυασμό με την αδυναμία του κράτους να παρεμβαίνει για να διορθώνει τις τιμές, επιτείνει τις πληθωριστικές τάσεις στην εσωτερική αγορά και προκαλεί ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα στα νοικοκυριά, τα οποία ούτως ή άλλως δυσκολεύονται λόγω της οικονομικής κρίσης. Εδώ μιλάμε για τα καύσιμα, ένα προϊόν βασικής ανάγκης, από την διακύμανση της τιμής του οποίου προκαλούνται αλυσιδωτές επιδράσεις σε ολόκληρο το φάσμα της οικονομίας . Αν υπήρχε πραγματική πολιτική βούληση από το κράτος να περιοριστούν στο ελάχιστο οι κερδοσκοπικές αρπαχτές των Εταιρείών που εισάγουν πετρελαιοειδή σε βάρος όλων των υπόλοιπων κλάδων της οικονομίας και του καταναλωτικού κοινού θα εφαρμοζόταν ένας πιο πρακτικός μηγχανισμός για καλύτερο έλεγχο προς άμεση αναπροσαρμογή των τιμών. Δυστυχώς και εδώ επικρατεί η αδιαφάνεια και η προστασία των ισχυρών κρίκων από το κατεστημένο, με αποτέλεσμα το τίμημα να το πληρώνουμε οι πολίτες και οι υπόλοιπες επιχειρήσεις.  Και μόνο το γεγονός ότι στην Κύπρο δεν υπάρχει αναπτυγμένο συγκοινωνιακό δίχτυο και ο κάθε ενήλικας πολίτης είναι υποχρεωμένος να χρησιμοποιεί το ιδιωτικό του όχημα για τις διακινήσεις του θα έπρεπε να έκανε τους αρμόδιους   να επαγρυπνούν συνεεχώς και να παρακολουθούν αδιάλειπτα την πορεία των τιμών των καυσίμων στην εσωτερική αγορά. Φαίνεται όμως ότι η παχυδερμία έχει εξαφανίσει κάθε νεύρο ευαισθητοποίησης στον τόπο μας και δεν είναι τυχαία η κατάντια που βιώνουμε.

Προς νέα βουτιά τιμών

στη διεθνή αγορά

Στο μεταξύ όπως εκτιμά η Commerzbank, «η μεγαλύτερη σε παραγωγή και ισχυρότερη πολιτικά χώρα του OPEC η Σαουδική Αραβία, προτίμησε να αφήσει τις τιμές να υποχωρήσουν παρά να περιορίσει την παραγωγή της προκειμένου να εξαλείψει το πλεόνασμα αποθεμάτων στην αγορά». Αυτή η απόφαση, ωστόσο, αν εξελιχθεί σε έναν πόλεμο τιμών στους κόλπους του OPEC, κινδυνεύει να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη βουτιά των τιμών του πετρελαίου.

Συγκεκριμένα, την εβδομάδα αυτή στην αγορά του Λονδίνου η τιμή του πετρελαίου Βόρειας Θάλασσας (τύπου Brent) υποχώρησε κάτω από τα 93 δολάρια το βαρέλι. Πρόκειται για τη χαμηλότερη τιμή που παρατηρείται από τον Ιούνιο του 2012. Και αν σκεφτεί κανείς ότι στις αρχές Σεπτεμβρίου η τιμή του Brent άγγιζε τα 104 δολάρια το βαρέλι, εύκολα υπολογίζει ότι μέσα σε κάτι περισσότερο από έναν μήνα η τιμή του μαύρου χρυσού υποχώρησε πάνω από 10%.
Ανάλογη είναι η πτώση και της τιμής του αργού πετρελαίου (προθεσμιακά συμβόλαια Νοεμβρίου) στην αγορά της Νέας Υόρκης. Την Πέμπτη η τιμή έπεσε κάτω από τα 90 δολάρια το βαρέλι για πρώτη φορά τους τελευταίους 17 μήνες, υποχωρώντας επίσης κατά 10% περίπου από τα 96 δολάρια που βρισκόταν στις αρχές Σεπτεμβρίου (την Παρασκευή η τιμή του αργού ανέκαμψε στα 91 δολάρια).

Παιχνίδι με τη φωτιά

«Η Σαουδική Αραβία έχει προσπαθήσει και στο πρόσφατο παρελθόν να ανακόψει τη διολίσθηση των τιμών. Είχε τη μεγαλύτερη συνεισφορά, κατά σχεδόν 5 εκατ. βαρέλια ημερησίως, στις μειώσεις της παραγωγής που έκανε ο OPEC το 2008 και το 2009 για να μην καταρρεύσουν οι τιμές λόγω της κάθετης πτώσης της ζήτησης που είχε επιφέρει η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Τώρα το βασίλειο των Σαούντ θα έπρεπε να μειώσει ακόμη κατά 500.000 βαρέλια ημερησίως την παραγωγή του για να εξαλείψει τα πλεονάσματα που έχουν δημιουργηθεί παγκοσμίως καθώς οι ΗΠΑ έχουν αυξήσει την παραγωγή τους στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων τριών δεκαετιών» αναφέρουν σε εκθέσεις τους οι τράπεζες Citigroup και Barclays.

Κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι η αλλαγή πολιτικής εκ μέρους της Σαουδικής Αραβίας οφείλεται στο ότι το Ριάντ έχασε την υπομονή του με τις παραβιάσεις των πλαφόν παραγωγής των εταίρων του στον OPEC – οι παραβιάσεις των πλαφόν αποτελούν παράδοση στο πετρελαϊκό καρτέλ. Μειώνοντας τις τιμές πώλησης το Ριάντ εξαναγκάζει τους εταίρους του να ξανασκεφτούν το μέλλον τους. Παίζει, όμως, και με τη φωτιά. Διότι η περιρρέουσα οικονομική ατμόσφαιρα σε ολόκληρο τον πλανήτη δεν παρέχει καμία ασφάλεια για το μέλλον. Η Ευρώπη βρίσκεται ήδη μπροστά στο φάσμα μιας τρίτης βουτιάς στην ύφεση μετά την κρίση του 2008, ενώ μερικές ασιατικές οικονομίες και κυρίως η κινεζική πασχίζουν με τόνωση των δαπανών για δημόσια έργα και με νομισματικά μέτρα να αντιμετωπίσουν το απότομο φρενάρισμα των ρυθμών ανάπτυξής τους.

Εν κατακλείδι: Ο OPEC εξακολουθεί να θεωρεί «δίκαιη τιμή» για το πετρέλαιο τα 100 δολάρια το βαρέλι. Η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας όμως φαίνεται πως αναθεωρεί μονομερώς αυτή την τιμή-στόχο για δύο λόγους: πρώτον, για να επαναβεβαιώσει την ισχύ της στο εσωτερικό του (εξαιρετικά αποδυναμωμένου, είναι αλήθεια, σε σύγκριση με το παρελθόν…) OPEC. Δεύτερον, για να καταστήσει ασύμφορη την εξόρυξη σχιστολιθικού πετρελαίου. Πρόκειται για τη νέα αυτή τεχνική που ανέπτυξαν με απίστευτα ταχείς ρυθμούς οι ΗΠΑ προκειμένου να καταστούν αυτάρκεις ενεργειακά σε μια συγκυρία έντονων γεωπολιτικών εντάσεων στη Μέση Ανατολή. Πράγμα, βεβαίως, που πέτυχαν.